«Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.» Με αυτά τα λόγια ξεκινά ο όρκος του Ιπποκράτη. Λέξεις που γράφτηκαν πριν από τουλάχιστον 2000 χρόνια και χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα ως σύμβολο για την ηθική εξάσκηση της ιατρικής επιστήμης. Οι ιατροί που δίνουν τον όρκο του Ιπποκράτη δεσμεύονται να ασκούν την ιατρική προς όφελος των ασθενών και να τους προστατεύουν.
Το 1948 με τη διακήρυξη της Γενεύης ο Παγκόσμιος Ιατρικός Σύλλογος δημιούργησε μια σύγχρονη εκδοχή του όρκου. Μπορεί σε αυτήν να μην υπήρχε πια η επίκληση των αρχαίων θεών αλλά υπήρχε και διατηρείται μέχρι σήμερα το ιατρικό απόρρητο. Στη φετινή γενική συνέλευση του Συλλόγου που έγινε στο Σικάγο η διακήρυξη της Γενεύης εκσυγχρονίστηκε για άλλη μια φορά.
Η υγεία των… ιατρών
«Η νέα εκδοχή εστιάζει πολύ περισσότερο στην αυτονομία του ασθενούς» δηλώνει ο Φρανκ Ούλριχ Μοντγκόμερι, πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Ιατρικού Συλλόγου της Γερμανίας και αναπληρωτής επικεφαλής του Παγκόσμιου Ιατρικού Συλλόγου.
Πλέον στους ιατρικούς όρκους περιλαμβάνονται και κανόνες που αφορούν την υγεία των ίδιων των ιατρών προκειμένου να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους χωρίς να κάνουν εκπτώσεις στην ποιότητα. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ιατροί που υποφέρουν από υπερκόπωση ή άλλες ασθένειες ρισκάρουν να μην ασκούν την ιατρική με τον καλύτερο τρόπο» λέει ο γερμανός επιστήμονας Ούρμπαν Βίζινγκ που συμβουλεύει τον Παγκόσμιο Ιατρικό Σύλλογο σε ζητήματα ηθικής και συμμετείχε στον εκσυγχρονισμό του όρκου.
Διαφάνεια και κοινός όρκος
Επιπλέον η νέα εκδοχή ζητά και περισσότερη διαφάνεια από τους ιατρούς. Θα πρέπει να ενημερώνουν τους ασθενείς για τις διαγνώσεις και τις θεραπείες αλλά και τα αποτελέσματα ιατρικών ερευνών που μπορεί να μην είχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Σύμφωνα με έρευνα της Transparency International σε πολλές περιπτώσεις τέτοιου είδους έρευνες καταλήγουν στο συρτάρι και οι ασθενείς δεν ενημερώνονται ποτέ.
Ποιο ρόλο παίζει όμως η σύγχρονη εκδοχή του όρκου του Ιπποκράτη; Πρόσφατα, σύμφωνα με δημοσίευμα της deutche welle, ο Ούρμπαν Βίζινγκ και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν έρευνα η οποία έδειξε ότι μόνο λίγοι ιατρικοί σύλλογοι χρησιμοποιούν τον όρκο της Γενεύης προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν για παράδειγμα νέους ιατρούς να ασκούν τα καθήκοντά τους υπεύθυνα.
Σύμφωνα με τον Βίζινγκ: «Σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, ένα επάγγελμα δεν μπορεί να βασίζεται σε διαφορετικούς όρους. Υπάρχουν βασικές ηθικές αρχές που ισχύουν σε όλο τον κόσμο. Και αυτές συνοψίζονται στον όρκο».
