Πιο κοντά στις πραγµατικές ανάγκες του πρωτογενούς τοµέα φέρνει την αυτοπαραγωγή ηλεκτρικού ρεύµατος µέσω φωτοβολταϊκών η υπουργική απόφαση για τον ενεργειακό συµψηφισµό (net metering), που υπέγραψε πριν από λίγες µέρες ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιώργος Σταθάκης.
Το νέο καθεστώς προβλέπει δύο σηµαντικές αλλαγές, οι οποίες, σε συνδυασµό µε τη δυνατότητα ένταξης ενός τέτοιου έργου στα Σχέδια Βελτίωσης µε υψηλό ποσοστό επιδότησης, αναµένεται να κινητοποιήσουν επενδυτικό ενδιαφέρον από µεµονωµένους αγρότες, αλλά και συλλογικά σχήµατα, όπως οµάδες παραγωγών και συνεταιρισµούς.
Η πρώτη βασική αλλαγή έχει να κάνει µε την επέκταση της οριστικής περιόδου εκκαθάρισης του ρεύµατος στα τρία έτη. Μέχρι σήµερα, ο παραγωγός είχε τη δυνατότητα να µεταφέρει τυχόν περίσσευµα ρεύµατος (δηλαδή, το µέρος εκείνο της παραγωγής που υπερβαίνει την κατανάλωσή του) στον επόµενο λογαριασµό.
Σε περίπτωση, ωστόσο, που περνούσε ένας χρόνος, οι κιλοβατώρες που δεν είχαν καταναλωθεί διαχέονταν και, ουσιαστικά, «χάνονταν» στο σύστηµα δίχως κανένα οικονοµικό όφελος για τον παραγωγό. Με το νέο πλαίσιο, ο αγρότης-αυτοπαραγωγός ενέργειας έχει τη δυνατότητα να κατανείµει το πλεόνασµα ρεύµατος µέσα στην τριετία, µε τρόπο που να καλύπτει τις διαφορετικές ανάγκες κάθε καλλιεργητικής σεζόν.
«Πρόκειται για κάτι που από την πρώτη στιγµή είχαµε ζητήσει και αισθανόµαστε δικαιωµένοι που, εντέλει, υιοθετήθηκε από το υπουργείο», λέει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Συνδέσµου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών (ΠΣΑΦ), Κώστας Σπανούλης, ο οποίος είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις ζυµώσεις και στις αλλαγές του πλαισίου.
«Τεκµηριώσαµε αυτό το αίτηµά µας βάσει των γεωργοπεριβαλλοντικών προγραµµάτων, που είναι πενταετούς διάρκειας, και βάσει των κωδικών ορθής πρακτικής και πολλαπλής συµµόρφωσης. Ένας αγρότης τη µια χρονιά µπορεί να βάλει σιτάρι, το οποίο δεν χρειάζεται πολύ πότισµα, την επόµενη, όµως, µπορεί να σπείρει βαµβάκι, το οποίο έχει πολύ µεγαλύτερες απαιτήσεις σε νερό, άρα και ενέργεια», προσθέτει.
Η δεύτερη ουσιώδης διαφοροποίηση έχει να κάνει µε την καθιέρωση του εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού (virtual net metering). Ως εικονικός συµψηφισµός στην απόφαση ορίζεται «ο συµψηφισµός της παραχθείσας από τον φωτοβολταϊκό σταθµό ενέργειας µε την καταναλωθείσα ενέργεια στις εγκαταστάσεις κατανάλωσης του αυτοπαραγωγού, εκ των οποίων τουλάχιστον η µία είτε δεν βρίσκεται στον ίδιο ή όµορο χώρο µε τον φωτοβολταϊκό σταθµό είτε βρίσκεται στον ίδιο ή όµορο χώρο, αλλά δεν συνδέεται ηλεκτρικά µε τον φωτοβολταϊκό σταθµό και η εγκατάσταση κατανάλωσης τροφοδοτείται από διαφορετικές παροχές».
Eικονικός συµψηφισµός
Στην πράξη, ο εικονικός συµψηφισµός σηµαίνει ότι η παραγωγή και η κατανάλωση του ρεύµατος µπορούν να γίνονται σε διαφορετικά χωράφια και ότι ο αγρότης µπορεί να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό πάρκο σε µια έκταση που απέχει από το σηµείο κατανάλωσης και χρήσης του ρεύµατος (π.χ. σε έναν όµορο νοµό).
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι όλες οι καταναλώσεις να πραγµατοποιούνται στην ίδια περιφέρεια και να είναι συνδεδεµένες µε τον ίδιο ΑΦΜ. Πρόκειται για κρίσιµη λεπτοµέρεια που εξυπηρετεί αγρότες µε διασκορπισµένες εκτάσεις, αλλά και την ίδια τη ΔΕΗ, δεδοµένου ότι σε αρκετές περιοχές της χώρας τα δίκτυα είναι πράγµατι κορεσµένα.
Έως 75% η επιδότηση µέσω Σχεδίων
Δικαίωµα να ενταχθούν στο πρόγραµµα του εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού έχουν οι κατά κύριο επάγγελµα αγρότες εγγεγραµµένοι, όπως αναφέρεται στην απόφαση, στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκµεταλλεύσεων, που έχουν στην κυριότητά τους τον χώρο στον οποίο εγκαθίσταται ο φωτοβολταϊκός σταθµός είτε έχουν τη νόµιµη χρήση αυτού και έχουν διασφαλίσει την έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου. Η ισχύς του φωτοβολταϊκού µπορεί να είναι µέχρι 20 κιλοβάτ ή έως το 50% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης της εκµετάλλευσης.
Το κόστος µιας τέτοιας επένδυσης υπολογίζεται σήµερα από παράγοντες της αγοράς στα 23.000 ευρώ, ωστόσο ο κ. Σπανούλης εκτιµά ότι ο ΠΣΑΦ, µέσα από µια ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία για την οποία έχει ήδη απευθυνθεί στις πέντε µεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται πλέον στον χώρο των φωτοβολταϊκών, θα καταφέρει να εξασφαλίσει προσφορές κάτω των 20.000 ευρώ.
Σε εξέλιξη βρίσκονται και επαφές µε τραπεζικά ιδρύµατα για χρηµατοδοτήσεις µε χαµηλό επιτόκιο, που θα επιτρέψουν σε περισσότερους παραγωγούς να µπουν στο παιχνίδι. Σε κάθε περίπτωση, η επένδυση µπορεί να ενταχθεί στα Σχέδια Βελτίωσης µε ποσοστό επιδότησης έως 75%, ενώ µπόνους 10% προβλέπεται και για τις οµάδες παραγωγών. Τα πρώτα έργα αναµένεται να αρχίσουν να υλοποιούνται µέσα στους πρώτους µήνες του 2018.
