Στις μέρες μας, ένας ασθενής με κιρσούς των κάτω άκρων, κατά την διαδικασία αναζήτησης μόνιμης, χειρουργικής λύσης, στο πρόβλημά του, πολλές φορές, μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με πολλές διαφορετικές απόψεις και προτάσεις για την θεραπεία του.
Αν, επιπλέον, κάνει και χρήση του διαδικτύου, προκειμένου να συλλέξει πληροφορίες για την νόσο του, θα εκπλαγεί από την ποικιλία των λύσεων που υπόσχονται οριστική θεραπεία.
Οι ιατρικές προτάσεις που βομβαρδίζουν τη σκέψη του, συνήθως, είναι οι ακόλουθες:
- Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση,
- Λέιζερ,
- Ραδιοσυχνότητες,
- Σκληροθεραπεία με αφρό και
- Χρήση ειδικής κόλλας.
Πολλές φορές θα νιώσει, μάλλον, περισσότερο μπερδεμένος, παρά «ενημερωμένος» για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματός του.
Η πληροφορία, άλλωστε, του διαδικτύου, αποκτά νόημα μόνο όταν κάποιος θέλει να πληροφορηθεί για τις διαγνώσεις και τις θεραπείες, όπου ο ίδιος ο γιατρός του προτείνει, και όχι φυσικά για να γίνει ειδικός στην θέση του ειδικού!
Είναι αλήθεια ότι η χειρουργική, πολλές φορές, μπορεί να προσφέρει πολλές διαφορετικές λύσεις για την αντιμετώπιση του ίδιου προβλήματος.
Κάποιες φορές οι λύσεις αυτές μπορεί να είναι ισοδύναμες, άλλες φορές, όμως, όχι. Η σύγκριση των διαφορετικών θεραπειών με σωστά επιστημονικά κριτήρια μπορεί να βοηθήσει τον αγγειοχειρουργό να καταλάβει τον ρόλο κάθε τεχνικής έτσι ώστε, εν συνεχεία, να δώσει τις σωστές πληροφορίες στον ασθενή του.
Απαιτείται, λοιπόν, σοβαρή, σωστά οργανωμένη και χρονοβόρα ιατρική έρευνα για να εξαχθούν σωστά συμπεράσματα για τον ακριβή ρόλο κάθε θεραπείας ή τεχνικής.
Έτσι, μία νέα τεχνική, μπορεί να έχει άριστα αρχικά αποτελέσματα, εκ των πραγμάτων όμως, δεν θα μπορούμε να γνωρίζουμε την διάρκεια αυτού του αποτελέσματος, συγκριτικά με άλλες, παλαιότερες μεθόδους.
Επιπλέον, όταν συγκρίνονται διαφορετικές τεχνικές, ένα βασικό επιστημονικό κριτήριο για μια ορθή σύγκριση θεωρείται, εκτός πολλών άλλων κριτηρίων, η εκτέλεση κάθε τεχνικής με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αν μία τεχνική δεν εκτελείται σωστά, από άτομα, δηλαδή, που δεν έχουν την απαιτούμενη χειρουργική εμπειρία, τότε αυτή «αδικείται» σε σχέση με κάποια άλλη η οποία εκτελείται άριστα.
Ο συνδυασμός των θεραπευτικών λύσεων μπορεί να προσφέρει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα
Οι παράμετροι που συγκρίνονται σε κάθε έρευνα θεραπείας των κιρσών αφορούν κυρίως στην ασφάλεια της επέμβασης, την αποτελεσματικότητα της επέμβασης, την ταλαιπωρία του ασθενούς, το αισθητικό αποτέλεσμα και την αντοχή του αποτελέσματος στο χρόνο.
Κάποιες θεραπείες είναι καλύτερες από άλλες, σε κάποιες από τις παραπάνω παραμέτρους, γεγονός που σημαίνει ότι πολλές φορές θα πρέπει να γίνει συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, σαφέστατα, μειονεκτεί σε όλες τις παραπάνω παραμέτρους, σε σύγκριση με άλλες νεότερες τεχνικές και, συνεπώς, σήμερα, δικαιούμαστε να την εγκαταλείψουμε.
Η σκληροθεραπεία, η έγχυση δηλαδή φαρμάκων μέσα σε παθολογικές φλέβες, έχει το πλεονέκτημα της απλής εκτέλεσης, μπορεί να εφαρμοστεί άνετα ακόμη και σε περιβάλλον ιατρείου, χωρίς τομές ή ράμματα, αλλά παρουσιάζει σχετικά μεγαλύτερα μετεγχειρητικά ενοχλήματα, συγκριτικά με το ενδοαυλικό λέιζερ, όπως και σχετικά μικρότερη αντοχή στο χρόνο.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εξαιρετικά ελικωμένες, επιφανειακές και μικρής διαμέτρου φλέβες.
Η ειδική κόλλα, που εγχύεται μέσα στην παθολογική φλέβα, έχει ανώδυνη και άνετη, για τον ασθενή και για το γιατρό εφαρμογή, αφού έχει λιγότερες τεχνικές απαιτήσεις από την πλευρά του χειρουργού.
Αποτελεί ελπίδα για το μέλλον της θεραπείας των κιρσών, αλλά, επί του παρόντος, δεν υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία για την διατήρηση του αρχικού καλού αποτελέσματος πέραν του έτους.
Επιπλέον, ενώ με το ενδοαυλικό λέιζερ, για έναν έμπειρο χειριστή το μεγάλο μέγεθος της φλέβας δεν αποτελεί πρόβλημα, όσον αφορά την κόλλα, δεν υπάρχουν στοιχεία ανάλογης αποτελεσματικότητας.
Τα επιστημονικά αυτά δεδομένα θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν, πριν την επιλογή της θεραπείας, ειδικά από τους νεότερους ασθενείς που αναζητούν οριστική λύση.
Το ενδοαυλικό λέιζερ αποτελεί την μέθοδο εκείνη που, όταν εφαρμόζεται σωστά, συγκεντρώνει την καλύτερη απόδοση, συνολικά, σε όλες τις προαναφερόμενες παραμέτρους.
Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, χωρίς τομές ή ράμματα, χωρίς ανάγκη νοσηλείας, ακόμη και σε περιβάλλον ιατρείου. Έχει αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα και αντοχή του αρχικά καλού αποτελέσματος στο χρόνο και μπορεί να εφαρμοστεί ακόμα και σε μεγάλου μεγέθους φλέβες.
Τεχνικά, από την πλευρά του χειρουργού, είναι πιο απαιτητική μέθοδος, αλλά με την κατάλληλη εμπειρία μπορεί να αποτελέσει το σημαντικότερο εργαλείο στην αντιμετώπιση των κιρσών σήμερα.
Χαρτογράφηση κιρσών, το πρώτο και ουσιαστικό βήμα της θεραπείας
Πέρα από τις παραπάνω αναφερόμενες τεχνικές, η σημαντικότερη ιατρική πράξη στην μάχη κατά των κιρσών είναι ο λεπτομερής σχεδιασμός της ανατομίας του προβλήματος, διαδικασία γνωστή με τον ιατρικό όρο «χαρτογράφηση».
Η χαρτογράφηση πραγματοποιείται με την βοήθεια των υπερήχων και αποτελεί το πρώτο και σημαντικότερο βήμα προς το σωστό αποτέλεσμα, σημαντικότερο, πολλές φορές, και από την ίδια την θεραπεία ή το υλικό που θα χρησιμοποιήσουμε στο χειρουργείο.
Ιστορικά, η τέχνη της χαρτογράφησης γεννήθηκε και εξελίχθηκε από αγγειοχειρουργούς που ανέλαβαν το βάρος της καινοτομίας των ενδαγγειακών τεχνικών (λέιζερ, ραδιοσυχνότητες και σκληροθεραπεία) αποκτώντας εμπειρία σε τέτοιο βαθμό, όπου μπόρεσαν να εγκαταλείψουν την σαφηνεκτομή σε όλες τις περιπτώσεις των ασθενών τους.
Συμπερασματικά θα λέγαμε τα εξής:
Η σαφηνεκτομή μπορεί να εγκαταλειφθεί σε όλες τις περιπτώσεις ασθενών. Οι νέες ενδοαυλικές τεχνικές προσφέρουν καλύτερο αποτέλεσμα με πολύ μικρότερη ταλαιπωρία. Το ενδοαυλικό λέιζερ, σε έμπειρα χέρια, έχει το καλύτερο προφίλ αποτελεσματικότητας, ασφάλειας, ελάχιστης ταλαιπωρίας για τον ασθενή και διάρκειας του άριστου αποτελέσματος. Αποτελεί την βασική θεραπεία σε όλες τις περιπτώσεις ασθενών και τις περισσότερες φορές την μόνη θεραπεία. Μπορεί να συνδυαστεί άριστα με την σκληροθεραπεία ή τις μικροφλεβεκτομές, τεχνικές όπου και αυτές πραγματοποιούνται υπό τοπική αναισθησία, χωρίς τομές ή ράμματα. Η σκληροθεραπεία αποτελεί εξαιρετική συνδυαστική θεραπεία του λέιζερ, ειδικότερα σε περιφερικότερες φλέβες. Η χρήση της κόλλας αποτελεί μία σοβαρή ελπίδα για ακόμα απλούστερη αντιμετώπιση των κιρσών, επί του παρόντος όμως, σε αντίθεση με το λέιζερ, δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα για την αντοχή του αποτελέσματος στο χρόνο ή την αποτελεσματικότητά της σε παθολογικές φλέβες μεγάλου μεγέθους. Τέλος, ο σωστός σχεδιασμός της θεραπείας, με την βοήθεια των υπερήχων, αποτελεί την ουσιωδέστερη ιατρική ενέργεια στην μάχη κατά των κιρσών. Θα έλεγα, ότι, η τέχνη του σχεδιασμού είναι ανεπτυγμένη σε χειρουργούς με δυνατότητα να αποφεύγουν την παλαιά ανοιχτή επέμβαση σε όλες τις περιπτώσεις των ασθενών.
Η δυνατότητα αυτή είναι αποτέλεσμα εκπαίδευσης και εμπειρίας στις δύο σημαντικότερες αλλαγές που έλαβαν χώρα την τελευταία δεκαετία στο πεδίο της αντιμετώπισης των κιρσών: α) ενδοαυλική φλεβική χειρουργική (λέιζερ, ροδιοσυχνότητες, σκληροθεραπεία) και β) υπερηχογραφική καταγραφή της ακριβής ανατομίας του προβλήματος (χαρτογράφηση).
Τελικώς, το σωστό αποτέλεσμα, τις πιο πολλές φορές, εξαρτάται περισσότερο από αυτόν το σχεδιασμό, παρά από το υλικό ή το μέσο που θα χρησιμοποιήσουμε για να καταστρέψουμε μια παθολογική φλέβα που τροφοδοτεί τους κιρσούς!
Τσεκούρας Νικόλαος MD, ECFMG, PHD, Αγγειοχειρουργός – Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Τ. Clinical Fellow Jobst Vascular Institute (Toledo, Ohio) University of Michigan (Ann Arbor) – USA.
Για περισσότερες πληροφορίες , επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: www.dr-tsekouras.gr, ή καλέστε στο 2106215855 , 6977741191
