«Η ώρα των αλλαγών έφτασε. Το θέλουν όλοι» αναφέρει ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης και ανοίγει τα χαρτιά του για τα βασικά σημεία των θεσμικών μεταρρυθμίσεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Πατρίς», ο κ. Σκουρλέτης προαναγγέλλει ότι το νομοσχέδιο, μετά από έναν εξαντλητικό διάλογο με τους φορείς της αυτοδιοίκησης, θα κατατεθεί προς διαβούλευση έως το τέλος του χρόνου.
Για πρώτη φορά ο κ. Σκουρλέτης ξεκαθαρίζει ότι τα τοπικά συμβούλια στις κοινότητες θα παραμείνουν έχοντας μάλιστα μεγαλύτερες δυνατότητες παρέμβασης, ενώ όσον αφορά την απλή αναλογική επισημαίνει ότι είναι «η πιο ενδεδειγμένη λύση για να ωριμάσουμε ακόμη περισσότερο στο πεδίο της συνεννόησης για την προώθηση τοπικών ζητημάτων», αλλά ταυτόχρονα δηλώνει σαφέστατα ότι θα υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας για την ομαλή διοίκηση των δήμων.
Απόλυτος είναι ο υπουργός και στο θέμα της αλλαγής των ορίων των δήμων λέγοντας: «Το χωροτάξικο δεν θα ανοίξει σ’ αυτή τη φάση» ενώ επαναλαμβάνει τη θέση του για αποσύνδεση των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές.
Διαβάστε ορισμένα αποσπάσματα της συνέντευξης του κ. Σκουρλέτη:
Κύριε υπουργέ πότε τελικά θα έρθει προς διαβούλευση το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στον «Καλλικράτη». Θα ψηφιστεί εντός του 2017, όπως έχετε ανακοινώσει ή θα πάρει παράταση για την ερχόμενη χρονιά;
Στόχος μας είναι εντός του τρέχοντος έτους να κατατεθεί η πρώτη μεταρρυθμιστική παρέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με σημαντικές τομές, για την εμβάθυνση της δημοκρατίας, για την ενίσχυση της συμμετοχής των δημοτών στα τοπικά ζητήματα και στον έλεγχο των πεπραγμένων, αλλά και με θετικές αλλαγές στον τρόπο που οι δήμοι λειτουργούν και υποστηρίζονται. Ο διάλογος με τους ανθρώπους και τους φορείς της Αυτοδιοίκησης είναι εξαντλητικός και πολύμηνος. Πιστεύω ότι η χρονική περίοδος είναι ώριμη, καθώς έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τη θέσπιση του «Καλλικράτη» και είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζονται αλλαγές. Όλοι τις θέλουν, μα είναι και βασική προϋπόθεση, έτσι ώστε να εναρμονιστεί η συνολική προσπάθεια για την οικονομική διέξοδο της χώρας, με το εγχείρημα του εκσυγχρονισμού των συμμετοχικών θεσμών και των διοικητικών δομών, προκειμένου να πολλαπλασιαστούν τα αποτελέσματα. Ήρθε η ώρα των αλλαγών.
Πρέπει πλέον να θεωρούμε δεδομένο ότι θα αλλάξει ο εκλογικός νόμος και θα ισχύσει η απλή αναλογική στις εκλογές για την Τ.Α. Ποιες ασφαλιστικές δικλίδες θα προβλέπονται, ώστε να εξασφαλίζεται η ομαλή διοίκηση των δήμων;
Το ερώτημα αυτό μας έχει απασχολήσει αρκετά, ιδίως όταν διαπιστώσαμε την πραγματική αγωνία ορισμένων αυτοδιοικητικών στελεχών για την «επόμενη ημέρα» των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι να μπορέσει να εκφραστεί η βούληση των πολιτών με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο. Και θα είναι πρώτα απ’ όλα ευθύνη της ίδιας της τοπικής κοινωνίας να αποφασίσει, να συνεννοηθεί και να επιλύσει με τις επιλογές της τέτοιου είδους ζητήματα. Αυτή είναι και η ουσία της απλής αναλογικής, το επίδικο που την επιβάλλει ως την πιο ενδεδειγμένη λύση για να ωριμάσουμε ακόμη περισσότερο στο πεδίο της συνεννόησης για την προώθηση τοπικών ζητημάτων με κριτήριο το κοινό όφελος. Ωστόσο, δεν παραβλέπουμε ότι θα απαιτηθούν κάποιες δικλείδες ασφαλείας. Έχουμε σκέψεις και είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε και άλλες.
Με τα όρια των δήμων τι θα γίνει; Έχετε πει πολλές φορές ότι δεν θα αλλάξουν. Είναι οριστική αυτή η απόφασή σας;
Η ριζική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου, κάτι που περιλαμβάνει και το χωροταξικό ζήτημα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι βασικό ζητούμενο. Μα όταν μιλάμε για αλλαγές τέτοιου μεγέθους και αντίκτυπου, για την μεταφορά αρμοδιοτήτων, για ένα διαφορετικό μοντέλο τοπικής διακυβέρνησης, για την ενίσχυση της αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή για την παρέμβαση στον αριθμό των δήμων, είναι απαραίτητη μια σίγουρη και αξιόπιστη πρόταση για την οικονομική υποστήριξη όσων σχεδιάζεις. Γι’ αυτό και μιλώ για δύο φάσεις μεταρρύθμισης. Στην πρώτη θα γίνουν εκείνες οι αλλαγές που, εκτός από ότι απαραίτητες, μπορούν και να υποστηριχθούν οικονομικά. Θα γίνουν πράξη οι παρεμβάσεις που συμπίπτουν με τις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας και τη δημοσιονομική κυριολεξία αυτής της περιόδου. Όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, όπως είναι ο στόχος, τότε θα εξεταστεί η ολοκλήρωση της παρέμβασης. Οπότε, χωροταξικό θέμα δεν ανοίγει. Αν χρειαστεί, μπορεί να εξετάσουμε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις, όπου μια αλλαγή είναι εξόφθαλμα απαραίτητη.
Στην πρόσφατη επίσκεψη σας στην Καλαμάτα ανακοινώσατε ότι δεν πρόκειται να καταργηθούν οι πρόεδροι των κοινοτήτων. Θα παραμείνουν και τα Τοπικά Συμβούλια με τη σημερινή τους μορφή, ή θα υπάρχει μόνο ένας εκπρόσωπος, ανά τοπική κοινότητα;
Δεν έχουμε σκοπό να καταργήσουμε τους προέδρους και τα συμβούλια των τοπικών κοινοτήτων. Θα ήταν πράγματι, μια ενέργεια εμπρηστική και χαοτική. Δεν πρεσβεύουμε αλλαγές για τις αλλαγές, για να δείξουμε ότι έχουμε πρόγραμμα και ιδέες. Το όραμα της Κυβέρνησης για την οργάνωση και την λειτουργία των ΟΤΑ, για τη συνεισφορά των τοπικών κοινωνιών, των κινημάτων, των συλλογικοτήτων, των ανήσυχων πολιτών στα κύρια ζητήματα της ζωής στις πόλεις και στα χωριά τους, είναι στοιχεία που συνθέτουν την πολιτική μας. Θέλουμε να λειτουργούν τα πράγματα και να είναι καλύτερα από πριν. Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποκλείεται να ενισχυθούν οι δυνατότητες παρέμβασης των Τοπικών Συμβουλίων.
Τον Μάιο του 2019 είναι προγραμματισμένες οι Ευρωεκλογές. Τρεις μήνες αργότερα λήγει η τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδος οπότε, αν ισχύει η θέση της κυβέρνησης για εξάντληση της τετραετίας, θα έχουμε εθνικές εκλογές. Αν τελικά μετατεθούν και οι αυτοδιοικητικές εκλογές για το φθινόπωρο θα έχουμε και τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε 4-5 μήνες. Είναι αυτό εφικτό; Ή μήπως δούμε διπλές κάλπες (Εθνικές – Ευρωεκλογές) το Μάιο ή (Εθνικές – Αυτοδιοικητικές) τον Σεπτέμβριο;
Δεν χρειάζεται να χανόμαστε σε πολύπλοκα σενάρια. Είναι γνωστό πότε θα γίνουν οι εθνικές εκλογές. Αυτό που προκρίνουμε είναι η αποσύνδεση των εκλογών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση από τις Ευρωεκλογές, βάσει της πεποίθησης ότι κάθε μία από αυτές τις εκλογικές αναμετρήσεις έχει διαφορετικό ζητούμενο, το οποίο δεν υπηρετείται από την ταυτόχρονη εκλογική διαδικασία.
Έχετε εικόνα πόσοι συμβασιούχοι παραμένουν απλήρωτοι λόγω άρνησης των επιτρόπων να υπογράψουν τα εντάλματα; Η προκήρυξη για μονιμοποίηση πόσους συμβασιούχους θα αφορά;
Τα στοιχεία αυτά δεν υποβάλλονται άμεσα στο υπουργείο και είναι διαρκώς μεταβαλλόμενα, καθώς έχουμε θετική έκβαση για τους εργαζόμενους στον ένα δήμο μετά τον άλλο. Αυτό μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, να υπάρχει πρόοδος υπέρ των εργαζομένων, καθώς θεωρούμε ότι έχουμε απαντήσει επαρκώς σε όλα τα ερωτήματα για το συγκεκριμένο ζήτημα. Το σημαντικότερο είναι ότι προωθήσαμε μια ρύθμιση η οποία λύνει τον «γόρδιο δεσμό» της ομηρίας χιλιάδων συμβασιούχων. Οι δήμοι μπορούν πλέον, και βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της διαδικασίας, να προσδιορίσουν τις ανάγκες τους σε μόνιμο, τακτικό προσωπικό στην καθαριότητα και αυτές οι ανάγκες να καλυφθούν με διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Προβλέψαμε και την λελογισμένη πριμοδότηση των συμβασιούχων που απασχολούνται το τελευταίο διάστημα στις υπηρεσίες καθαριότητας. Οι ΟΤΑ θωρακίστηκαν απέναντι στην χρήση ιδιωτικών εταιριών, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις αυξάνουν το κόστος για τους δημότες, εξαιτίας της διαμεσολάβησης που ασκούν, ανάμεσα στον δήμο και το έργο της αποκομιδής των απορριμμάτων. Τα αιτήματα που έχουμε δεχτεί από τους δήμους για την πρόσληψη τακτικού προσωπικού κινούνται περί τις 5.000. Σύντομα αναμένεται η αποσαφήνιση, από τις αρμόδιες υπηρεσίες, του τελικού αριθμού.
