Πρεβιοτικά ονομάζονται οι άπεπτες φυτικές ίνες, οι οποίες ενισχύουν την ανάπτυξη ή/και τη δραστηριότητα των προβιοτικών και της υπόλοιπης εντερικής μικροχλωρίδας. Τα κυριότερα πρεβιοτικά είναι η ινουλίνη, οι φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες και οι γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες.
Τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί, οι οποίοι όταν καταναλώνονται (όπως σε ένα τρόφιμο ή ένα διαιτητικό συμπλήρωμα) διατηρούν ή αποκαθιστούν τα ευεργετικά βακτήρια στην πεπτική οδό.
Τα πρεβιοτικά διαφέρουν από τα προβιοτικά συστατικά, δεδομένου ότι δεν περιέχουν κανένα ζωντανό μικρόβιο αλλά βοηθούν στην αύξησή τους. Με άλλα λόγια, τα πρεβιοτικά αποτελούν την τροφή των προβιοτικών.
Τα κυριότερα προβιοτικά
Lactobacillus
Acidophilus: Είναι από τα πιο γνωστά και σημαντικότερα προβιοτικά για την υγεία του λεπτού εντέρου. Εκτός από τα τοιχώματα του εντέρου, ο Lactobacillus Acidophilus υπάρχει φυσιολογικά και στον κόλπο, στον τράχηλο και στην ουρήθρα. Βοηθά στον έλεγχο των κολικών και της διάρροιας των βρεφών. Ενισχύει το ανοσοποιητικό και μειώνει την ανάπτυξη του μύκητα candida.
Βrevis: Είναι ένα προβιοτικό που παράγει γαλακτικό οξύ, το οποίο βοηθά στη σύνθεση των βιταμινών D και K.
Plantarum: Φτιάχνει γαλακτικό οξύ και βοηθά στη σύνθεση της λυσίνης (ένα απαραίτητο αμινοξύ). Αυτός ο οργανισμός εξαλείφει τα νιτρικά άλατα, προωθώντας τα επίπεδα του μονοξειδίου του αζώτου, με αποτέλεσμα τη μείωση των παθογόνων.
Bulgaricus: Παράγει λακτικό οξύ και βοηθά στη δυσκοιλιότητα και στη διάρροια καθώς ομαλοποιεί την κινητικότητα του εντέρου.
Casei: Κατάλληλος για άτομα που έχουν τη νόσο του Crohn, άτομα που υποφέρουν από αλλεργική ρινίτιδα ενώ παράλληλα βοηθά και στις εντερικές μολύνσεις.
Bifidobacteria
Bifidum: Δημιουργεί ευνοϊκές αλλαγές στα επίπεδα ph με την παραγωγή γαλακτικού και οξικού οξέος. Επιπλέον, το είδος αυτό βοηθά στην αύξηση της απορρόφησης του σιδήρου, ασβεστίου, μαγνησίου και ψευδαργύρου.
Infantis: Προσομοιώνει την παραγωγή των κυτοκινών που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, σκοτώνει παθογόνα (clostrida, salmonella και shigella) που σχηματίζουν αποικίες στο παχύ έντερο. Αποτρέπει τα μη φιλικά βακτήρια και τους μύκητες να σχηματίσουν αποικίες, το οποίο βοηθά στη μείωση της συχνότητας των γαστρεντερικών προβλημάτων όπως διάρροια, ναυτία και κατά τη διάρκεια της χρήσης αντιβιοτικών.
Πηγές προβιοτικών
Πολύ καλή πηγή προβιοτικών είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και ειδικότερα τα μη παστεριωμένα. Όμως τα γαλακτοκομικά προϊόντα, για λόγους ασφαλείας παράγονται συνήθως με παστεριωμένο γάλα. Έτσι, τα προβιοτικά προστίθενται εκ των υστέρων. Προβιοτικά υπάρχουν και σε άλλα τρόφιμα όπως το κεφίρ. Από την άλλη μεριά, τα συμπληρώματα διατροφής έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις και συχνά διαθέτουν ποικιλία διαφορετικών μικροβιακών στελεχών που εξυπηρετούν διαφορετικές ανάγκες.
Γιατί είναι τα προβιοτικά απαραίτητα
Στο πεπτικό σύστημα του ανθρώπου ζουν 400 διαφορετικά είδη βακτηρίων και σε αριθμό μεγαλύτερο από 100 τρισεκατομμύρια. Όταν οι άνθρωποι ξεκινούν τη ζωή τους, έχουν ένα υγιές εντερικό περιβάλλον αλλά η ηλικία, ο τρόπος ζωής, οι καταχρήσεις, το άγχος και πολλοί άλλοι λόγοι ελαττώνουν τον πληθυσμό των φιλικών βακτηρίων. Αυτό επιτρέπει στα παθογόνα βακτήρια να υπερισχύουν, με αποτέλεσμα να αρχίζουν να εκδηλώνονται διάφορα συμπτώματα όπως υπερβολικά αέρια, φουσκώματα, διάρροια, εντερική τοξικότητα, δυσκοιλιότητα και φτωχή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Εάν αυτή η ανισορροπία δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να μετατραπεί σε χρόνια κατάσταση, να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να οδηγήσει σε σοβαρές παθήσεις.
Πώς λαμβάνονται τα προβιοτικά
Τα προβιοτικά δεν έχουν κάποια συγκεκριμένη δοσολογία, π.χ. ημερήσια δοσολογία, αλλά η δοσολογία των προβιοτικών ορίζεται από τον κατασκευαστή. Υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής, που περιέχουν ένα στέλεχος και προβιοτικά που περιέχουν μείξη στελεχών. Αυτό είναι σημαντικό διότι κάθε στέλεχος μπορεί να έχει διαφορετική δράση, όπως τονίστηκε παραπάνω. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό τα προβιοτικά να είναι ανθεκτικά στο όξινο περιβάλλον του στομάχου και τα άτομα που επιθυμούν να λάβουν προβιοτικά να ενημερώσουν τον γιατρό τους.
από την Ίριδα Μελεμένη, απόφοιτο Φαρμακευτικής
–
