Ευκαιρία σε χιλιάδες νέους αγρότες για να αναπτύξουν τη δική τους γεωργική μονάδα παραγωγής δίνει το νέο πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που βρίσκεται προ των πυλών.
Το πρόγραμμα πρώτης εγκατάστασης στον αγροτικό τομέα θα χορηγεί επιδοτήσεις έως 22.000 ευρώ για νέους έως 40 ετών που θέλουν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα.
Η προκήρυξη του μέτρου προγραμματίζεται να γίνει ανά περιφέρεια μετά το καλοκαίρι του 2016. Δικαιούχοι της προκήρυξης του μέτρου είναι νέοι γεωργοί, ηλικίας κάτω των 40 ετών, που έχουν υποβάλει δήλωση ΟΣΔΕ τουλάχιστον για το έτος 2016 και οι οποίοι έχουν τις προϋποθέσεις να εγγραφούν στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων ως νεοεισερχόμενοι στον αγροτικό τομέα επαγγελματίες γεωργοί, ενώ αναλαμβάνουν τη δέσμευση να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ. Επιπλέον, οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν γεωργική εκμετάλλευση με ελάχιστο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) 8.000 ευρώ.
Για πρώτη φορά είναι επιλέξιμα για ενίσχυση και νομικά πρόσωπα τα οποία ανήκουν κατά κύριο λόγο σε νέο γεωργό (ο νέος γεωργός μετέχει στο κεφάλαιο του νομικού προσώπου τουλάχιστον κατά 51%).
Οι υποψήφιοι πρέπει να υποβάλουν τυποποιημένο επιχειρηματικό σχέδιο ανάπτυξης της γεωργικής τους εκμετάλλευσης. Η διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 3 και μεγαλύτερη από 4 χρόνια. Μετά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού σχεδίου ο νέος γεωργός δεν αναλαμβάνει περαιτέρω υποχρεώσεις.
Οικονομικές ενισχύσεις
Το ποσό ενίσχυσης, το οποίο δεν συνδέεται με συγκεκριμένες δαπάνες, διαμορφώνεται ως εξής: Βασικό ποσό ενίσχυσης τα 17.000 ευρώ το οποίο μπορεί να προσαυξάνεται αθροιστικά:
• κατά 2.500 ευρώ εφόσον η περιοχή μόνιμης κατοικίας των νέων γεωργών βρίσκεται σε περιοχές ορεινές ή μειονεκτικές ή σε μικρά νησιά (νησιά μέχρι και 3.000 κατοίκων) ή συνδυασμό αυτών των κατηγοριών περιοχών και
• κατά 2.500 ευρώ για ζωική παραγωγική κατεύθυνση της εκμετάλλευσης.
Συνεπώς το ποσό ενίσχυσης διαμορφώνεται ανάλογα με τους συνδυασμούς από 17.000 ευρώ έως 22.000 ευρώ.
Η οικονομική ενίσχυση καταβάλλεται τουλάχιστον σε δύο δόσεις, ενώ η πρώτη δόση, η οποία καταβάλλεται με την ένταξη του νέου γεωργού στο μέτρο, δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη του 70% της συνολικής ενίσχυσης.
Το μέτρο έχει εκχωρηθεί στις 13 περιφέρειες της χώρας. Το μέτρο θα είναι πλήρως μηχανογραφημένο καθώς θα υποστηριχτεί από το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων. Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί σημαντικά ο χρόνος που απαιτείται ανάμεσα στη λήξη της προθεσμίας υποβολής και στην έγκριση-εκταμίευση του ποσού της πρώτης δόσης του δικαιούχου.
Ηλικιακή ανανέωση
Εκτός της ηλικιακής ανανέωσης, βασικός στόχος είναι η δημιουργία επιχειρηματιών γεωργών που με το πέρας της στήριξης θα διαθέτουν κατάλληλα εφόδια και βιώσιμες εκμεταλλεύσεις. Για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της στήριξης θα πρέπει να ισχύουν τα εξής:
Υποψήφιοι δικαιούχοι είναι νέοι γεωργοί, ως φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα όπου τον έλεγχο ασκούν νέοι γεωργοί, οι οποίοι έχουν επαρκή επαγγελματικά προσόντα ή που δεσμεύονται να τα αποκτήσουν εντός 36 μηνών.
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι δεν είναι απαραίτητο να έχουν αναπτύξει γεωργικό εισόδημα κατά την υποβολή της αίτησης, αλλά θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί ως αρχηγοί σε εκμεταλλεύσεις με επαρκή αρχική παραγωγική δυναμικότητα ίση με 8.000 ευρώ έως και 100.000 ευρώ.
Η χορήγηση της ενίσχυσης εξαρτάται από την υποβολή επιχειρηματικού σχεδίου το οποίο να προβλέπει ότι ο νέος γεωργός θα αναπτύξει επαρκείς γεωργικές δραστηριότητες ώστε να αποκτήσει την ιδιότητα του «ενεργού» αγρότη (εντός 18 μηνών από την ημερομηνία εγκατάστασης) καθώς και την ιδιότητα του «επαγγελματία» αγρότη.
Δικαιούχοι
Φυσικά πρόσωπα (περίπτωση εγκατάστασης νέων γεωργών ως μόνων αρχηγών) που πληρούν τον ορισμό του νέου γεωργού:
• Είναι ηλικίας από 18 έως και 40 ετών με επαρκή επαγγελματικά προσόντα (όπως ορίζονται παρακάτω).
• Εγκαθίστανται για πρώτη φορά ως αρχηγοί σε γεωργική εκμετάλλευση.
Νομικά πρόσωπα (περίπτωση από κοινού εγκατάστασης νέων γεωργών μαζί με άλλους γεωργούς ή και νέους γεωργούς) όπου:
Τουλάχιστον ένα από τα φυσικά πρόσωπα που μετέχει στο κεφάλαιο και τη διαχείριση είναι νέος γεωργός και ασκεί μακροχρόνιο και αποτελεσματικό έλεγχο επί του νομικού προσώπου είτε αποκλειστικά είτε από κοινού με άλλους νέους γεωργούς.
Τα επαρκή επαγγελματικά προσόντα υφίστανται στο πρόσωπο του δικαιούχου εφόσον συντρέχει μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Κατέχει Τίτλο Σπουδών / Πτυχίο γεωτεχνικής κατεύθυνσης (σε συνάφεια με τον προσανατολισμό της γεωργικής εκμετάλλευσης) επιπέδου ανώτερου ή ίσου με το επίπεδο 5 του εθνικού πλαισίου προσόντων, το οποίο θεσμοθετήθηκε με τον Νόμο 3879/2010.
Κατέχει ή αποκτά βεβαίωση-πιστοποιητικό παρακολούθησης ανάλογης κατεύθυνσης (σε συνάφεια με τον προσανατολισμό της γεωργικής εκμετάλλευσης) πιστοποιημένου προγράμματος διάρκειας τουλάχιστον 150 ωρών, από τον ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ».
Τα επαρκή επαγγελματικά προσόντα θα πρέπει είτε να υφίσταται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και του φακέλου υποψηφιότητας είτε να αποκτηθούν μέσα σε διάστημα που δεν θα υπερβαίνει τους 36 μήνες από την ημερομηνία λήψης της ατομικής απόφασης για χορήγηση ενίσχυσης.
Υποψήφιοι
Πλάνο για την ανάπτυξη της γεωργικής εκμετάλλευσης
Οι υποψήφιοι προκειμένου να αξιολογηθούν υποχρεούνται να υποβάλουν πολυετές επιχειρηματικό σχέδιο, το οποίο θα πρέπει να περιγράφει με ρεαλισμό τη στρατηγική για την ανάπτυξη της γεωργικής εκμετάλλευσης σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση μέσω διατύπωσης σχετικών δεσμευτικών ποσοτικών ή ποιοτικών στόχων για την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης, όπως και χρονικές προθεσμίες αυτών.
Ειδικά, το επιχειρηματικό σχέδιο θα πρέπει να αφορά τον γεωργικό τομέα, δηλαδή την πρωτογενή γεωργική παραγωγή (συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων όπως η διαλογή και απλή συσκευασία ιδίων προϊόντων). Το επιχειρηματικό σχέδιο θα πρέπει να συμπληρώνεται βάσει τυποποιημένου σχεδίου που θα περιλαμβάνεται στην αίτηση ενίσχυσης και θα περιλαμβάνει τα εξής:
• Περιγραφή υφιστάμενης κατάστασης, στόχων και οροσήμων και
• Περιγραφή δράσεων και λοιπών ενεργειών προς επίτευξη των στόχων.
Οι στόχοι του επιχειρηματικού σχεδίου για την ανάπτυξη της γεωργικής εκμετάλλευσης θα πρέπει να είναι μετρήσιμοι και να συμπληρώνονται βάσει του τυποποιημένου σχεδίου. Μπορεί να είναι ποσοτικοί (π.χ. αύξηση της συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης σε όρους τυπικής απόδοσης) ή ποιοτικοί (π.χ. αναπροσαρμογή της παραγωγικής κατεύθυνσης της εκμετάλλευσης σε τομείς προτεραιότητας του ΠΑΑ ή των Περιφερειακών Στρατηγικών για τον γεωργικό τομέα ή παραγωγή ποιοτικών προϊόντων βιολογικής παραγωγής ή ολοκληρωμένης διαχείρισης). Η επίτευξη των στόχων (αρχικών ή τροποποιημένων) είναι υποχρεωτική, ανεξαρτήτως της ένταξης ή μη σε άλλα μέτρα του ΠΑΑ.
Επιπρόσθετα, ο δικαιούχος αναλαμβάνει τις παρακάτω δεσμεύσεις καθώς και τις επιμέρους χρονικές προθεσμίες επίτευξής τους που αφορούν στα ακόλουθα:
• Ανάπτυξη επαρκών γεωργικών δραστηριοτήτων ώστε να αποκτήσει την ιδιότητα του «ενεργού» αγρότη το αργότερο εντός 18 μηνών από την ημερομηνία πρώτης εγκατάστασης.
• Απόκτηση επαρκών επαγγελματικών προσόντων από τον αρχηγό της γεωργικής εκμετάλλευσης, εντός χρονικής περιόδου η οποία δεν υπερβαίνει τους 36 μήνες από την ημερομηνία της απόφασης έγκρισης, εφόσον δεν τα διαθέτει.
Το επιχειρηματικό σχέδιο μπορεί να τροποποιείται κατ’ ανώτερο 2 φορές με σκοπό την καλύτερη και έγκαιρη ανταπόκριση σε μεταβαλλόμενες συνθήκες υλοποίησης. Οι τροποποιήσεις θα γίνονται αποδεκτές μόνο ύστερα από σαφή αιτιολόγηση και υπό αυστηρές προϋποθέσεις (όπως να μην οδηγούν σε επίπεδα κατώτερα του ελάχιστου ορίου βαθμολογίας ή της βαθμολογίας του τελευταίου δικαιούχου).
Κριτήρια επιλεξιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης του υποψηφίου
• Η γεωργική εκμετάλλευση του/της υποψηφίου πρέπει να βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του τόπου της μόνιμης κατοικίας του/της.
• Η γεωργική εκμετάλλευση να έχει ελάχιστο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) 8.000 ευρώ και μέγιστο 100.000 ευρώ.
• Τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης πρέπει να είναι:
• Ιδιόκτητα ή μισθωμένα ή συνδυασμός τους.
• Μεγαλύτερα ή ίσα της ελάχιστης έκτασης κατά τύπο αγροτεμαχίου που είναι επιλέξιμη στα καθεστώτα της ενιαίας ενίσχυσης.
• Το ζωικό και μελισσοκομικό κεφάλαιο της εκμετάλλευσης πρέπει να είναι ιδιόκτητο και καταγεγραμμένο στα μητρώα και βιβλιάρια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
• Το σύνολο της γεωργικής εκμετάλλευσης πρέπει να έχει περιληφθεί στην Ενιαία Δήλωση Εκμετάλλευσης κατά το έτος υποβολής της αίτησης ενίσχυσης προς ένταξη στο Υπομέτρο 6.1 από τον υποψήφιο δικαιούχο.
