Δύο στάδια στον τρόπο υπολογισμού προβλέπει η τελική φόρμουλα για τα ασφάλιστρα των ελεύθερων επαγγελματιών, των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων. Σε εφαρμογή των προβλέψεων του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου, ο νέος μηχανισμός μπαίνει σε τροχιά από τον Γενάρη του 2017 και θα έχει δύο φάσεις:
– «Έναντι» καταβολής εισφορών τους πρώτους μήνες του έτους (π.χ. το πρώτο 6μηνο), με βάση το εκκαθαρισμένο δηλωθέν εισόδημα του προπερασμένου χρόνου (π.χ. το πρώτο εξάμηνο του 2017 οι εισφορές θα εισπράττονται με βάση το εισόδημα του 2015).
– Εκκαθάριση και συμψηφισμός με βάση το εκκαθαρισμένο πια δηλωθέν εισόδημα του αμέσως προηγούμενου χρόνου (π.χ. το δεύτερο εξάμηνο του 2017 οι εισφορές θα εισπράττονται με βάση το εισόδημα του 2016 και αναλόγως θα ακολουθεί συμψηφισμός για τις εισφορές του πρώτου 6μήνου που θα έχουν αποπληρωθεί). Αυτό σημαίνι πως για το 2017 οι εισφορές θα υπολογιστούν για τους πρώτους μήνες με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2015 και το αντίστοιχο εκκαθαριστικό του 2016.
Αυτό θα συνεχίσει να γίνεται εντός του 2017 μέχρι να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση του εισοδήματος 2016. Όταν εκδοθούν τα αντίστοιχα εκκαθαριστικά, η βάση υπολογισμού για το ασφάλιστρο θα αλλάζει, ώστε να αφορά πλέον το εισόδημα του 2016.
Αντίστοιχα θα ακολουθήσει συμψηφισμός των θα έχουν προπληρωθεί «έναντι» όλους τους προηγούμενους μήνες με ισόποσες δόσεις μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους (2017), ώστε ο τελικός λογαριασμός να αφορά το εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους (στην προκειμένη περίπτωση το 2016) όπως ορίζει ο νόμος. Ο ίδιος μηχανισμός θα εφαρμοστεί και για τα επόμενα έτη (π.χ. στην αρχή του 2018 με βάση το εισόδημα του 2016 και ακολούθως το εισόδημα του 2017).
Υπενθυμίζεται πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ΟΑΕΕ), αυτοπασχολούμενοι (ΕΤΑΑ) και αγρότες (ΟΓΑ) θα πληρώνουν 20% για κύρια σύνταξη και 6,95% για υγεία (όπως επίσης 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ όσοι έχουν) επί του μηνιαίου εισοδήματος, με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Ο νόμος προβλέπει εκπτώσεις επί του συνολικού ασφαλίστρου για τους αυτοαπασχολούμενους και μεταβατική περίοδο για τους αγρότες.
Για παράδειγμα: Ελεύθερος επαγγελματίας με 24.000 ευρώ καθαρό εισόδημα το 2015 θα πληρώσει τους πρώτους μήνες του 2017: 24.000/12=2.000*26,95%=539 ευρώ τον μήνα.
Θα συνεχίσει να πληρώνει αυτό το ποσό μέχρι να εκκαθαριστεί το εισόδημά του για το 2016. Αν το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2016 είναι 28.000 ευρώ θα πρέπει να καταβάλει εισφορές ως εξής: 28.000 * 26,95%=7.546 ευρώ η υποχρέωσή του για ολόκληρο το 2017.
Αν η εκκαθάριση του 2016 έρθει τον Ιούλιο του 2017, σημαίνει πως για το πρώτο 6μηνο έχει πληρώσει «έναντι» 3.234 ευρώ. Άρα χρωστάει 4.302 ευρώ. Αυτό το ποσό θα καταβάλει σε ισόποσες δόσεις μέχρι τον Δεκέμβριο με αποτέλεσμα η εισφορά του για το β’ εξάμηνο να διαμορφωθεί στα 717 ευρώ.
Αν ο ίδιος έχει καθαρό εισόδημα 20.000 ευρώ το 2016, τότε θα πρέπει να καταβάλει εισφορές ως εξής: 20.000 * 26,95% = 5.390 ευρώ η υποχρέωσή του για ολόκληρο το 2017.
Εφόσον έχει πληρώσει «έναντι» 3.234 ευρώ χρωστάει 2.156 ευρώ, άρα η εισφορά του για το β’ εξάμηνο του 2017 θα διαμορφωθεί στα 359 ευρώ.
Προσωρινά χαμένοι θα είναι όσοι είχαν υψηλότερα εισοδήματα την προπερασμένη χρονιά σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη (π.χ. είχαν μεγαλύτερο εισόδημα το 2015 σε σχέση με το 2016), ενώ προσωρινά κερδισμένοι θα είναι οι υπόλοιποι.
