Περιβαλλοντικό τέλος επιβάλλει η κοινοτική νομοθεσία για όλες τις χρήσεις νερού και ως εκ τούτου δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς και για την άρδευση. Μετά τη νομιμοποίηση των γεωτρήσεων, που σήμαινε και καταγραφή τους, ήταν σχεδόν νομοτελειακό ότι θα έλθει και η επιβολή ενός “τέλους”, δηλαδή ένα ποσό ανά γεώτρηση ή ανά στρέμμα σε όλες τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις ανάλογα με το τι είδους νερό χρησιμοποιούνε: Από ανοιχτά κανάλια άρδευσης ή από ιδιόκτητες γεωτρήσεις.
Με σχέδιο Κοινής υπουργικής Απόφασης, που μπήκε σε διαβούλευση μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, από τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιάννη Τσιρώνη, θεσμοθετείται η κοστολόγηση και επιβάλεται στη συνέχεια η τιμολόγησης όλων των υπηρεσιών ύδατος, ανάλογα με τη χρήση.
Σύμφωνα με το σχέδιο της εν λόγω ΚΥΑ, οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, όπως οι ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ, κ.ά., θα προβαίνουν στην είσπραξη του περιβαλλοντικού τέλους από τους τελικούς χρήστες.
Το ποσό των εισπραχθέντων περιβαλλοντικών τελών αποδίδεται από τους παρόχους υπέρ του Πράσινου Ταμείου, σε Ειδικό Λογαριασμό.
Απ’ το ανωτέρω ποσό, το 2,5% παρακρατείται από τους παρόχους, για ίδιο λογαριασμό, με εξαίρεση τις πολυμετοχικές επιχειρήσεις ύδρευσης αποχέτευσης που είναι «εισηγμένες» στο χρηματιστήριο, όπως η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ, έναντι του κόστους παροχής των σχετικών υπηρεσιών.
Μεταξύ άλλων στο σχέδιο της απόφασης τονίζεται πως, το σταθερό τέλος εφαρμόζεται στην άρδευση ανά στρέμμα καλλιέργειας.
Τα μεταβλητά τέλη ανά κυβικό μέτρο εφαρμόζονται στους χρήστες, ανάλογα με την μετρηθείσα ποσότητα του ύδατος για αγροτική χρήση που καταναλώθηκε.
Παράλληλα, στα μεταβλητά τέλη περιλαμβάνεται και το περιβαλλοντικό τέλος.
Αναλυτικότερα, σχετικά με το αρδευτικό νερό αναφέρονται τα εξής:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ2
ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΔΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
Άρθρο 10-Γενικό πλαίσιο παροχής υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση
1. Οι χρήσεις ύδατος που δύναται να εμπίπτουν στην υπηρεσία παροχής ύδατος για αγροτική χρήση, είναι αυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 2.
2. Πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση είναι οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ, ΑΟΣΑΚ κ.α.), η Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ, η Εταιρεία Παγίων ΕΥΑΘ, οι ΟΤΑ Α΄και Β΄ βαθμού και λοιποί φορείς που παρέχουν νερό άρδευσης στους τελικούς χρήστες.
3. Για την εφαρμογή του Κεφαλαίου αυτού, τα προβλεπόμενα περιβαλλοντικά τέλη επιβάλλονται στους τελικούς χρήστες, για πρώτη φορά από την πρώτη αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης και, σε αρχικό στάδιο, κλιμακωτά μέχρι την δεύτερη αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης, με βασικό κριτήριο την αποτροπή της απότομης και υπερβολικής επιβάρυνσης των χρηστών, ώστε να μην επέρχεται αδυναμία κάλυψης των βασικών τους αναγκών. Με τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του εδαφίου (ε) της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 3199/2003 που προστέθηκε με το άρθρο πέμπτο (παρ.1β) του Ν. 4117/2013, καθορίζεται η ετήσια κλιμάκωση του ποσού των περιβαλλοντικών τελών, για την χρονική περίοδο από την πρώτη μέχρι την δεύτερη αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης.
4. Με τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του εδαφίου (ε) της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν.3199/2003 που προστέθηκε με το άρθρο πέμπτο (παρ. 1β) του Ν. 4117/2013, είναι δυνατόν να εξαιρούνται από τα περιβαλλοντικά τέλη: (α) χρήστες οι οποίοι, με την εφαρμογή κατάλληλων πρακτικών ορθής διαχείρισης, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης λυμάτων, (β) ευπαθείς (ευάλωτες ή ειδικές) ομάδες και γ) λόγω γεωμορφολογικών ιδιομορφιών ή ακραίων κλιματικών συνθηκών.
Άρθρο 11-Γενικοί κανόνες τιμολόγησης υπηρεσιών παροχής ύδατος για αγροτική χρήση μέσω οργανωμένων συλλογικών δικτύων
1. Τα τιμολόγια των υπηρεσιών παροχής ύδατος για αγροτική χρήση προσδιορίζονται από τους παρόχους των υπηρεσιών αυτών και εγκρίνονται από την αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας. Ο προσδιορισμός των τιμολογίων γίνεται κατά τρόπον ώστε τα συνολικά έσοδα των παρόχων να συμβάλουν στη βελτίωση της ανάκτησης του κόστους, χωρίς να ανατρέπονται οι συνθήκες βιωσιμότητας των αγροτικών χρήσεων, με εξαίρεση έτη στα οποία προηγήθηκαν περίοδοι καταστάσεων έκτακτων αναγκών ή ανωτέρας βίας, σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΚΥΑ 14689/2014 (Β’ 2878).
2. Ο τρόπος τιμολόγησης από τους παρόχους των υπηρεσιών για αγροτική χρήση στους τελικούς χρήστες γίνεται βάσει ενός μικτού συστήματος χρέωσης. Το σύστημα χρέωσης αποτελείται από δύο μέρη: α) ένα σταθερό τέλος και β) ένα μεταβλητό τέλος ανά μονάδα νερού (ογκομετρική χρέωση ανάκυβικό μέτρο κατανάλωσης νερού).
2.1. Το σταθερό τέλος εφαρμόζεται στην άρδευση ανά στρέμμα καλλιέργειας. Τα μεταβλητά τέλη ανά κυβικό μέτρο εφαρμόζονται στους χρήστες, ανάλογα με την μετρηθείσα ποσότητα του ύδατος για αγροτική χρήση που καταναλώθηκε. Στα μεταβλητά τέλη περιλαμβάνεται και το περιβαλλοντικό τέλος.
2.2. Σε περιπτώσεις όπου δεν είναι εφικτή η καταμέτρηση του ύδατος για άρδευση , ώστε να γίνεται χρέωση ανά κυβικό μέτρο, τότε ο πάροχος εκτιμά την ποσότητα του ύδατος που καταναλώθηκε, είτε κατά έκταση γης και είδος καλλιέργειας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, είτε κατά χρόνο χρήσηςτου αρδευτικού νερού, ανάλογα με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα.
3. Σε περίπτωση υπηρεσιών παροχής ύδατος για αγροτική χρήση, με τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του εδαφίου (ε) της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 3199/2003 που προστέθηκε με το άρθρο πέμπτο (παρ.1β) του Ν. 4117/2013, είναι δυνατό να καθορίζεται για τη χρήση αυτή, χαμηλότερη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος στην οικεία περιοχή α) για ευπαθείς (ευάλωτες ή ειδικές) ομάδες αγροτών και β) λόγω γεωμορφολογικών ιδιομορφιών ή ακραίων κλιματικών συνθηκών.
Άρθρο 12-Γενικοί κανόνες τιμολόγησης χρήσεων ύδατος εκτός οργανωμένων συλλογικών δικτύων
Η τιμολόγηση των χρήσεων ύδατος εκτός οργανωμένων συλλογικών δικτύων, είναι αναλογική με την κατανάλωση ύδατος κάθε χρήστη (χρέωση ανά κυβικό μέτρο). Σε περιπτώσεις ύδατος αγροτικής χρήσης, όπου δεν είναι εφικτή η καταμέτρηση του, η οικεία Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ Α’ βαθμού, εκτιμά την ποσότητα του ύδατος αγροτικής χρήσης, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας, κατά χρόνο χρήσης του ύδατος, ανάλογα με τα διαθέσιμα στοιχεία, όπως τα στοιχεία του Δελτίου Γεωργοτεχνικών και Γεωργοοικονομικών Στοιχείων Νο 1α για την περίπτωση των εγκαταστάσεων που είναι ηλεκτροδοτημένες με αγροτικό τιμολόγιο.
Άλλα θέματα που αφορά η απόφαση
Το σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης με θέμα: «Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του»:· Ενσωματώνει τις απαιτήσεις της οδηγίας 2000/60/ΕΚ· Καλύπτει όλες τις χρήσεις ύδατος και όλους τους παρόχους υπηρεσιών ύδατος·
Ανακτά το κόστος υπηρεσιών ύδατος ευέλικτα και σταδιακά ως εργαλείο εξοικονόμησης της κατανάλωσης ύδατος· Περιλαμβάνει το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου (περιβαλλοντικό τέλος) ως εγγύηση της βιώσιμης χρήσης των υδατικών πόρων·
Ανταποδίδει το εισπραττόμενο περιβαλλοντικό τέλος μέσω του πράσινου ταμείου· Τιμολογεί το νερό με ευέλικτο χρονικά και δίκαιο κοινωνικά τρόπο, προβλέποντας κλιμακωτό τιμολόγιο· Αντιμετωπίζει το νερό ως κοινωνικό αγαθό, με ιδιαίτερη φροντίδα των κοινωνικά ευπαθών ομάδων του πληθυσμού· Περιλαμβάνει μέτρα συνεχούς παρακολούθησης και σταδιακής βελτίωσης των υπηρεσιών ύδατος προς το κοινωνικό συμφέρον.
