Η αύξηση του ρυθμού και του όγκου χορήγησης νέων δανείων δεν είναι αυτή που θα δημιουργήσει ανάπτυξη, αλλά θα αποτελέσει αποτέλεσμα της επιστροφής σε έναν ενάρετο οικονομικό κύκλο, τονίζουν οι τράπεζες, στέλνοντας μήνυμα ότι είναι αναγκαία η υπό προϋποθέσεις περαιτέρω χαλάρωση των capital controls.
Μπαίνοντας στην πιο κρίσιμη φάση της διαπραγμάτευσης κι έχοντας εκφράσει επισήμως την άποψη ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει γρήγορα και χωρίς περιπέτειες, προκειμένου να μη χαθεί το θετικό momentum, οι τράπεζες επανέρχονται και δίνουν μια συνολική εικόνα για τη ζημιά που έχει προκαλέσει η κρίση, τις προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά και την ανάγκη νέας χαλάρωσης των κεφαλαιακών ελέγχων. Συγκεκριμένα:
1. Μετρητά που δεν αναλήφθηκαν κάποια ημέρα ή ημέρες να μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως του ποσού των δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε χρονικό διάστημα ενός ημερολογιακού μήνα (από 840 ευρώ ανά δυο εβδομάδες που ισχύει σήμερα).
2. Να επιτραπεί: α) να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί και να
προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους ακόμα και εάν δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID) από την τράπεζα, και β) να ενεργοποιούνται αδρανείς, κατά την έννοια του Ν. 4151/2013 (Α΄ 103), λογαριασμοί.
3. Να επιτραπεί η ανάληψη μετρητών έως ποσοστού του 60% συνολικά (από 30%
σήμερα) από χρηματικά ποσά τα οποία, μετά την έναρξη ισχύος της σχετικής
τροποποίησης, θα πιστώνονται με μεταφορά πίστωσης από τράπεζα που λειτουργεί στο εξωτερικό, σε τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων νομικών και φυσικών προσώπων.
4. Να συμπεριληφθούν ρητώς στις ισχύουσες διατάξεις του στοιχείου στ) της παρ. 11 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως αυτή
τροποποιήθηκε επανειλημμένα και ισχύει, και τα μεταφερόμενα από την αλλοδαπή χρηματικά ποσά που πιστώνονται σε λογαριασμούς που τηρούνται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα και συνιστούν αποτέλεσμα εκκαθάρισης συναλλαγών καρτών πληρωμών (χρεωστικών, πιστωτικών και προπληρωμένων) που έχουν εκδοθεί από φορέα παροχής υπηρεσιών πληρωμών του εξωτερικού (κάρτες πληρωμών εξωτερικού). Η μη ρητή συμπερίληψη των συγκεκριμένων συναλλαγών στα «ελεύθερα» κεφάλαια μιας ελληνικής επιχείρησης έχει οδηγήσει πολλές από αυτές (τουριστικές, ξενοδοχειακές, αεροπορικές, κ.λπ) στην υπογραφή νέων ή στην ενεργοποίηση υφιστάμενων, πριν την 18/7/2015, συμβάσεων αποδοχής καρτών πληρωμών με φορείς αποδοχής συναλλαγών καρτών του εξωτερικού, δημιουργώντας σαφές ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις τράπεζες και τους λοιπούς φορείς αποδοχής συναλλαγών καρτών πληρωμών που λειτουργούν στη χώρα μας.
5. Να επιτραπεί η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το
εξωτερικό από τράπεζες έως του ποσού των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό μήνα με ταυτόχρονo διπλασιασμό του υφιστάμενου μηνιαίου ορίου εγκρίσεων (στα 106 εκατ. ευρώ έναντι 53 εκατ. ευρώ σήμερα).
6. Να επιτραπεί η μεταφορά θεματοφυλακής στο εξωτερικό για υφιστάμενους
πελάτες.
7. Να διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των τραπεζών συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ η καθεμία, ανά πελάτη, ανά ημέρα, χωρίς την υποχρέωση προσκόμισης σε κατάστημα τράπεζας των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών. Με αυτήν την πρόταση θα περιοριστεί το διαχειριστικό κόστος των τραπεζών και θα μειωθούν οι προμήθειες προς μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών έναντι παραστατικών.
8. Να τροποποιηθεί το σημείο iv. του στοιχείου β) της παραγράφου 2 του άρθρου 6 της υπ’ αριθμ. 6/27.7.2016 απόφασης της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 9/22.9.2016 απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών ως ακολούθως: «iv. το ποσό της αιτούμενης μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό, συναθροιζόμενο με το ποσό που ήδη έχει εγκριθεί εντός του μήνα από το σύνολο του τραπεζικού συστήματος της χώρας δεν υπερβαίνει σωρευτικά για τον ίδιο μήνα το 180% της μέγιστης μηνιαίας αξίας των
εισαγωγών/ενδοκοινοτικών αποκτήσεων της περιόδου 01/01/2015-31/12/2016».
Με το ισχύον καθεστώς, όσες επιχειρήσεις είναι νεοσύστατες (έναρξη μετά την 1η Οκτωβρίου 2014) μπορούν να εκτελέσουν μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό χωρίς να ισχύει το στοιχείο της ιστορικότητας του 140%. Αντίθετα, όσες επιχειρήσεις δεν είναι νεοσύστατες και είχαν χαμηλές εισαγωγές το περασμένο διάστημα, αναγκάζονται συχνά να καθυστερούν τις πληρωμές τους καθώς δεν πληρούν το κριτήριο της ιστορικότητας του 140%. Αυτό όμως δεν ευνοεί την προσπάθειά τους να αναπτυχθούν.
Ως προς τις νέες αιτήσεις δανείων, η εικόνα- όπως αυτή αποτυπώνεται στα επικαιροποιημένα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, είναι μάλλον απογοητευτική και αναδεικνύει το γενικό κλίμα στην πραγματική οικονομία. Ειδικότερα, η ζήτηση για νέα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια παρέμεινε ασθενής και σχεδόν αμετάβλητη το 2016, όπως προκύπτει από την Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων που διενεργεί η Τράπεζα της Ελλάδος σε τριμηνιαία βάση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μείωσης της ζήτησης δανειακών κεφαλαίων από τα νοικοκυριά είναι το γεγονός πως κατά τη διάρκεια του 2007 οι τράπεζες γίνονταν αποδέκτες 1.182 αιτήσεων ανά εργάσιμη ημέρα για χορήγηση στεγαστικών δανείων και 32.273 αιτήσεων για χορήγηση καταναλωτικών δανείων, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών καρτών. Το 2016, οι αντίστοιχοι αριθμοί ανέρχονταν σε 82 (-93%) και 4.455 (-86%).
