Η πρώτη μέρα στο σχολείο είναι ένα σημαντικό γεγονός για κάθε παιδί και αποτελεί μια νέα πραγματικότητα στην οποία θα περάσει τα επόμενα χρόνια της ζωής του.
Όλα είναι διαφορετικά. Για το πρωτάκι, ο χρόνος που περνάει στο σχολείο είναι περισσότερος σε σχέση με το νηπιαγωγείο και οι δραστηριότητες της τάξης είναι καινούριες και πιο απαιτητικές.
Σχολική μελέτη
Επιπλέον, υπάρχει και κάτι ακόμα που διαφοροποιεί την καθημερινότητά του σε σχέση με το παρελθόν: η μελέτη. Οι εργασίες που δίνονται καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά, για το σπίτι, είναι ένα πρωτόγνωρο και ενεργοβόρο καθήκον για κάθε παιδί που ξεκινάει το σχολείο και είναι λογικό να προκαλεί πολλές φορές άγχος, τόσο στο ίδιο, όσο και στους γονείς του, ιδίως αν είναι το πρώτο τους παιδί. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις παιδιών αλλά και γονιών που αντιμετωπίζοντας τη σχολική μελέτη ως φορτίο βαρύ, αναρωτιούνται κατά πόσο είναι απαραίτητη. Η απάντηση είναι σαφώς θετική.
Η σχολική μελέτη δεν περιορίζεται μόνο στην εμπέδωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων που διδάσκονται στη σχολική τάξη και στην προετοιμασία για την επόμενη μέρα. Μπορεί πρωτίστως να βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει θετική στάση απέναντι στο διάβασμα και να υιοθετήσει αποτελεσματικές συνήθειες μελέτης που θα το συνοδεύουν σε όλη του τη ζωή.
Τέλος, η σχολική μελέτη συνιστά το συνδετικό κρίκο της οικογένειας με το σχολείο καθώς δίνει τη δυνατότητα στο γονιό να μοιραστεί τις καθημερινές εμπειρίες του παιδιού. Η σχολική μελέτη παίζει λοιπόν καταλυτικό ρόλο στην ακαδημαϊκή, αλλά και στην ατομική πορεία κάθε παιδιού, γι’ αυτό και είναι αναγκαίο να οριοθετηθεί και να οργανωθεί σωστά από την πρώτη κιόλας μέρα στο σχολείο.
Το ερώτημα είναι πώς;
- Βάζουμε τη μελέτη στο καθημερινό πρόγραμμα όχι μόνο του παιδιού αλλά και στο δικό μας. Ορίζουμε συγκεκριμένη ώρα της ημέρας, νωρίς το απόγευμα και όχι το βράδυ. Έτσι, το παιδί θα γνωρίζει πότε είναι η ώρα για διάβασμα, αρκεί βέβαια να τηρείται με συνέπεια το πρόγραμμα.
- Τα πρωτάκια έρχονται κουρασμένα από το σχολείο γι’ αυτό καλό είναι να αφήνουμε χρόνο για παιχνίδι, φαγητό και λίγη ξεκούραση πριν την καθημερινή μελέτη.
- Εξασφαλίζουμε ένα ήσυχο περιβάλλον μακριά από τηλεόραση, τηλέφωνα και παράλληλες δραστηριότητες (π.χ. τάισμα μωρού ή ενασχόληση με άλλο παιδί). Το πρωτάκι μας χρειάζεται 100% δίπλα του, ειδικά τον πρώτο καιρό.
- Ο χώρος μελέτης χρειάζεται να είναι φωτεινός, οικείος και άνετος, π.χ. ένα μεγάλο γραφείο ή ένα τραπέζι στην κουζίνα, χωρίς περιττά αντικείμενα και παιχνίδια που θα αποσπάσουν την προσοχή του. Το πρωτάκι μπορεί να θέλει μαζί ένα αγαπημένο του αντικείμενο, πχ. ένα αρκουδάκι. Το αφήνουμε, αρκεί να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή ότι δεν μπορεί να ασχολείται μ’ αυτό κατά τη διάρκεια του διαβάσματος.
- Επικοινωνούμε με τη δασκάλα του σχολείου και ενημερωνόμαστε για το πώς και πόσο περιμένει να βοηθάμε το πρωτάκι (π.χ. να το διορθώνουμε ή όχι) καθώς επίσης και για τον τρόπο που δουλεύουν τα παιδιά στην τάξη (π.χ. χρησιμοποιούν δάχτυλα ή ξυλάκια για το μέτρημα) και για το βοηθητικό υλικό (π.χ. καρτέλες πρώτης ανάγνωσης, εκπαιδευτικά προγράμματα σε η/υ) που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και στο σπίτι. Έτσι, δεν μπερδεύεται το παιδί και αποφεύγονται συγκρούσεις του τύπου «αλλιώς μας τα λέει η κυρία στο σχολείο».
- Πριν ξεκινήσουμε το διάβασμα, συζητάμε με το παιδί τι νέο έκανε στο σχολείο, για να συνδέσουμε τη μελέτη με τη διδασκαλία στην τάξη, ξεκαθαρίστε και χωρίστε τις δουλειές που πρέπει να γίνουν σε μικρές ενότητες. Στο τέλος κάθε ενότητας κάνουμε ένα σύντομο διάλειμμα για ξεκούραση. Έτσι, μειώνουμε το συνολικό βαθμό δυσκολίας.
- Βοηθάμε το πρωτάκι εξηγώντας, δίνοντας οδηγίες και δείχνοντας στην αρχή πώς πρέπει να γίνει μια δουλειά. Το αφήνουμε να προσπαθήσει μόνο του πριν επέμβουμε διορθωτικά. Μόνο αν δοκιμάσει, θα μάθει πώς να μελετά μόνος του. Σε καμιά περίπτωση δεν κάνουμε εμείς τη δουλειά αντί για εκείνο, όσο κι αν αυτό φαντάζει κάποιες φορές ως η μόνη λύση.
- Περιορίζουμε τις διορθώσεις και τις παρατηρήσεις και διατηρούμε θετικό τόνο φωνής και ήπια συμπεριφορά, ακόμα κι όταν το αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό.
- Επιβραβεύουμε το καλό αποτέλεσμα, αλλά κυρίως επαινούμε το πρωτάκι όταν προσπαθεί σύμφωνα με τις οδηγίες.
Για τα περισσότερα παιδιά, η σχολική μελέτη στην α’ δημοτικού είναι το πρώτο ατομικό, εξω-οικογενειακό καθήκον στο οποίο καλούνται να ανταπεξέλθουν δοκιμάζοντας τις δυνάμεις τους και τις δυνατότητές τους.
Είναι ίσως μια από τις σπουδαιότερες ευκαιρίες στη ζωή τους για να μάθουν να πιστεύουν στον εαυτό τους και να παλεύουν, βάζοντας τα δυνατά τους και προσπαθώντας πάντα για το καλύτερο. Η σχολική μελέτη είναι για όλα τα παιδιά ένας καθημερινός αγώνας. Βοηθάμε το πρωτάκι να τον κερδίσει από την πρώτη κιόλας μέρα στο σχολείο!
