Με την χθεσινή ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών από τον Δημήτρη Τζανακόπουλου έχουν πλέον συμπληρωθεί τα περισσότερα από τα κομμάτια του παζλ που αφορούν την εθνικη κάλπη. Οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 7 Ιουλίου, ενώ ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ζητώντας την προκήρυξή της στις 10 Ιουνίου και όχι μετά το πέρας του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Εκείνο που όμως που παραμένει ακόμη ανοιχτό είναι ο τρόπος, δηλαδή η στρατηγική, με την οποία θα προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ τον επόμενο -και προεκλογικό- μήνα μετά την βαριά ήττα που υπέστη από τη ΝΔ στις ευρωεκλογές και τα νέα πολιτικά δεδομένα που αυτή διαμορφώνει.
Όπως είναι προφανές το θέμα θα απασχολήσει τα κομματικά στελέχη στις συνεχείς συσκέψεις των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται από το μεσημέρι η Πολιτική Γραμματεία προκειμένου να συζητηθεί η στρατηγική ενόψει των εθνικών εκλογών.
Σε αυτό το πλαίσιο τρία είναι κυρίως τα ερωτήματα στα οποία θα πρέπει να απαντήσει άμεσα ο Αλέξης Τσίπρας για να προσδιορίσει την τακτική με την οποία θα πάει στην εθνική κάλπη, επιχειρώντας να αντιστρέψει το εξαιρετικά κακό κλίμα που φάινεται να έχει δημιουργηθεί.
1) Ποιο θα είναι το νέο αφήγημα;
Υπεράσπιση του κυβερνητικού έργου ή αυτοκριτική; Επανάληψη των πολιτικών διλημμάτων που προτάχθηκαν και αποδοκιμάστηκαν στις ευρωεκλογές ή αλλαγή τους; Ποιο θα είναι άραγε το νέο αφήγημα του Τσίπρα στις εθνικές εκλογές;
Η απάντηση δεν είναι τόσο εύκολη όσο μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να επιλέξει μόνο τη μια από τις επιλογές των ανωτέρω διλημμάτων. Η αποκλειστική επικέντρωση στην αυτοκριτική θα οδηγήσει στην εσωστρέφεια κάτι που θα λειτουργήσει αρνητικά στην αναγκαία ενεργοποίηση που επιβάλλει μια προεκλογική περίοδος. Ενώ η επίμονη προβολή του κυβερνητικού έργου και η πολιτική “δαιμονοποίηση” της ΝΔ θα δώσει την αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έλαβε κανένα μάθημα από την κάλπη της περασμένης Κυριακής, κάτι που επίσης θα λειτουργήσει πολύ αρνητικά.
Στην πρώτη του αναλυτική τοποθέτηση μετά την ήττα, ο Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να ακροβατήσει ανάμεσα σε αυτές τις δύο επιλογές. “Λάβαμε το μήνυμα των πολιτών που μας είχαν ψηφίσει, αλλά χθες προτίμησαν να μην έλθουν στην κάλπη εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά τους. Προγραμματικά, συνέχισε, είτε θα έχουμε μία κυβέρνηση της ΝΔ που έχει αποδείξει την ιδεοληπτική εμμονή της στις αντιλαϊκές πολιτικές της λιτότητας, είτε θα έχουμε μία κυβέρνηση που θα συνεχίσει και θα διευρύνει την προσπάθεια προστασίας και στήριξης της κοινωνικής πλειοψηφίας. Έχω την πεποίθηση ότι αν θέσουμε αυτό το ερώτημα στο κέντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης θα βρεθούμε ξανά με ανθρώπους με τους οποίους δώσαμε μαζί μάχες, περπατήσαμε μαζί”.
2) Κλίνατε επί Αριστερά ή επί… Κεντροαριστερά;
Το αποτέλεσμα της κάλπης έδειξαν ότι υπήρξαν σοβαρές διαρροές από τον ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο προς τη Νέα Δημοκρατία που επικράτησε στην πρώτη θέση με διαφορά 9,5 μονάδων αλλά και προς το ΚΙΝΑΛ και τη ΜεΡΑ 25, το κόμμα του πρώην συντρόφου του Αλέξη Τσίπρα, Γιάνη Βαρουφάκη. Σοβαρό ήταν επίσης και το ποσοστό της αποχής.
Σύμφωνα μάλιστα με τα ποιοτικά στοιχεία των exit poll που παρουσίασε ο Κώστας Παναγόπουλος της ALCO στο ΟPEN, ένα 5% πρώην ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 μετακινήθηκε προς το ΜΕΡΑ25, ενώ άλλο ένα 4% προς το ΚΙΝΑΛ.
Η συζήτηση για το ποιο από τα δύο προφίλ ψηφοφόρων θέλει να προσεγγίσει ο ΣΥΡΙΖΑ για να ανεβάσει τα ποσοστά του δεν είναι καινούργια. Γίνεται εδώ και καιρό. Αποκτά ωστόσο μια έντονη επικαιρότητα, δεδομένης της βαριάς ήττας, της επικείμενης κάλπης και ιδίως της διαμόρφωσης των ψηφοδελτίων και του στίγματος που αυτά θα δώσουν.
Κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν στην αναγκαιότητα του αριστερού προφίλ, όπως ο Νίκος Φίλης, ενώ στον αντίποδα, υπάρχει η γραμμή της στρατηγικής στροφής προς την Κεντροαριστερά -με στελέχη όπως ο Νίκος Παππάς και ο Χριστόφορος Βερναρδάκης να την υποστηρίζουν- και της επιδίωξης ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ο εκφραστής του αντιδεξιού πόλου.
Και εδώ, η ισορροπία ανάμεσα στα δύο είναι μάλλον μια… ισορροπία τρόμου.
3) Με τα ίδια ή με άλλα πρόσωπα στο προσκήνιο;
Το τρίτο μεγάλο ερώτημα αφορά τα πρόσωπα. Ιδίως εάν κανείς λάβει υπόψη του και τη χθεσινή δήλωση του Πάνου Σκουρλέτη, σύμφωνα με την οποία “κυβερνητικά στελέχη δημιούργησαν μια εικόνα, δεν ήταν μετρημένοι και νουνεχείς όσο έπρεπε», αλλά και του Νίκου Κοτζιά ότι “χρειάζεται αλλαγή ρότας, να πάνε στην άκρη ορισμένοι, που είναι δίπλα στον Πρωθυπουργό”.
Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, εμφανής είναι τις τελευταίες ημέρες η απουσία του κ. Πολάκη, οι δηλώσεις του οποίου στο παρελθόν είχαν προκαλέσει ενόχληση σε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και σοβαρή επικοινωνιακή ζημιά.
Εκείνο που απομένει να φανεί είναι εάν ο πρωθυπουργός θα μπει ή όχι και σε μια διαδικασία αναδιοργάνωσης ή ανασύνταξης των κεντρικών προσώπων που βρίσκονται δίπλα του, όπως ανέφερε ο κ. Κοτζιάς. Ήδη, οι διαρροές που βλέπουν το φως της δημοσιότητας κάνουν λόγο για δυσαρέσκεια αρκετών στελεχών του κόμματος απέναντι στον κ. Βερναρδάκη, καταλογίζοντάς του ότι δεν προετοίμασε το κόμμα για την μεγάλη επικείμενη ήττα, αλλά και για γκρίνιες που αφορούν την επικοινωνιακή στρατηγική.
