Σε μία από τις σπάνιες δημόσιες τοποθετήσεις του, ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής πραγματοποίησε το απόγευμα της Τετάρτης ομιλία με θέμα “Ελλάδα και Ευρώπη στη δίνη μεγάλων αλλαγών”.
Η παρέμβασή του έγινε στο πλαίσιο της εκδήλωσης της “Παναθηναϊκής” που διεξάγεται στην αίθουσα “Αλεξάνδρα Τριάντη” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Κίνδυνος να επεκταθεί ο πόλεμος πέραν της Ουκρανίας
Ο πρώην πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον πόλεμο της Ουκρανίας, χαρακτηρίζοντας την εισβολή της Ρωσίας παράνομη, απαράδεκτη και καταδικαστέα.
Εκτίμησε επίσης ότι “είναι ενδεχόμενο να επεκταθεί ο πόλεμος και πέραν του ουκρανικού εδάφους. Είτε στην ευρύτερη γειτνιάζουσα περιοχή ή και αλλού. Ηθελημένα ή εκ λάθους, από εσφαλμένο υπολογισμό ή προβοκάτσια”.
Τόνισε δε ότι μια παρατεταμένη σύγκρουση “ενέχει το ρίσκο η αντιπαράθεση Δύσης-Ρωσίας να πάρει παγκόσμιες διαστάσεις, εξελισσόμενη σε αντιπαράθεση μεταξύ Δύσης και ενός ευρέως αντιδυτικού μετώπου”.
Αιχμές κατά της Τουρκίας
Από την ομιλία του δεν έλειψε το ζήτημα της Τουρκίας, με φόντο τις αλλεπάλληλες προκλήσεις των τελευταίων ημερών.
“Με εκπτώσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας δεν εξαγοράζεται η ειρήνη. Το αντίθετο. Οι εκπτώσεις τέτοιου είδους απλώς μεγαλώνουν τη βουλιμία και εντείνουν τις ηγεμονικές επιδιώξεις και τον επεκτατισμό των γειτόνων” σημείωσε ο κ. Καραμανλής.
“Η άποψη ότι για την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπάρχει αμοιβαία ευθύνη, ότι η ελληνική στάση ρέπει στον μαξιμαλισμό, ότι πρέπει να επιδείξουμε μεγαλύτερη ευελιξία και συμβιβαστική διάθεση, ότι δεν μπορούμε να αρνούμαστε τη διεύρυνση της ατζέντας των προς επίλυση θεμάτων που κατά το δοκούν φορτώνει ολοένα η Τουρκία, είναι εσφαλμένη” πρόσθεσε.
“Εσφαλμένη διότι διαβάζει λάθος την Τουρκία. Γιατί στηρίζεται σε λάθος δεδομένα και οδηγεί σε ψευδαισθήσεις. Κυρίως στην ψευδαίσθηση ότι αρκεί να δείξουμε κάποια υποχωρητικότητα και όλα θα διευθετηθούν προς όφελος όλων” εξήγησε ο πρώην πρόεδρος της ΝΔ.
Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε “ότι η υιοθέτηση μιας τέτοιας συμπεριφοράς θα οδηγούσε σε σοβαρές, ίσως και μοιραίες βλάβες στα εθνικά συμφέροντα και θα αποθράσυνε ακόμα περισσότερο την άλλη πλευρά”.
Ο Κώστας Καραμανλής απέδωσε τέλος τις απαιτήσεις της Άγκυρας για συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο σε μια επιδίωξη αλλαγής του status quo της περιοχής.
“Κατά καιρούς, έτσι και πρόσφατα, εγείρεται συζήτηση περί συνεκμετάλλευσης. Σύμφωνα με το αφήγημα, ο από κοινού προσπορισμός οφέλους από τα κοιτάσματα ορυκτού πλούτου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα ήταν ισχυρό κίνητρο να ξεπεραστούν οι διαφωνίες και να οδηγηθούμε σε μια επ’ αμοιβαία ωφελεία διευθέτηση.
Παραβλέπει όμως το αφήγημα αυτό δύο ουσιωδέστατους παράγοντες. Πρώτον, ότι συνεκμετάλλευση δεν είναι νοητή εάν προηγουμένως δεν έχει επακριβώς οριοθετηθεί το τι ανήκει στην κάθε πλευρά, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Και, δεύτερον, διότι στηρίζεται στην παραδοχή ότι η αξιοποίηση του τυχόν υφιστάμενου ορυκτού πλούτου είναι το βασικό κίνητρο της συμπεριφοράς της Τουρκίας.
Ενώ, αντιθέτως, η συνολική της συμπεριφορά, η ρητορική της και η συνεχής κλιμάκωση των προκλήσεων, η αμφισβήτηση του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συνθηκών, το ίδιο το ιδεολόγημα περί ”Γαλάζιας Πατρίδας” καταδεικνύει ότι η πραγματική της στόχευση είναι η ανατροπή προς όφελός της του status quo στην περιοχή και η επιβολή καθεστώτος ηγεμονίας της” υπογράμμισε.
Στο στόχαστρο Καραμανλή οι ΗΠΑ
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κώστας Καραμανλής άσκησε κριτική στις ΗΠΑ σε δύο επίπεδα. Το ένα αφορά τη στάση της στο ουκρανικό και το δεύτερο στην αντιμετώπιση της Τουρκίας.
Όσον αφορά τη ρωσική εισβολή, παραδέχτηκε ότι οι ΗΠΑ “πράγματι είχαν αποφασιστική συμβολή και στην ενιαία στάση της Δύσης στην κρίση αυτή και στην ουσιαστική στήριξη της Ουκρανίας”. Ωστόσο, προέβλεψε ότι δεν είναι ξεκάθαρο εάν η Ουάσινγκτον έχει “εξίσου ισχυρά κίνητρα για την ταχεία περάτωση του πολέμου, αφού εκ των πραγμάτων δεν υφίστανται τις οδυνηρές του συνέπειες. Σε κάθε περίπτωση, επ’ ουδενί στον ίδιο βαθμό”.
Σε σχέση με την Τουρκία επέρριψε ευθύνες στις ΗΠΑ για την πολιτική των ίσων αποστάσεων που κρατά. “Συχνά στο παρελθόν, ακόμα και το πρόσφατο, η συμπεριφορά της Δύσης και πρωτίστως των ΗΠΑ αντανακλούσε την αντίληψη ότι βασική προτεραιότητα στην περιοχή ήταν να κρατηθεί η Τουρκία πάση θυσία στο δυτικό στρατόπεδο.
Συνέπεια της αντίληψης αυτής ήταν η υιοθέτηση πολιτικής ίσων αποστάσεων έναντι της Τουρκίας και της Ελλάδας, η αποφυγή απερίφραστης καταδίκης των κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων, οι συστάσεις για διάλογο και αμοιβαίους συμβιβασμούς, παραβλέποντας ότι η μεν Ελλάδα ζητά τον σεβασμό και την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου, ενώ η Τουρκία προβάλλει διεκδικήσεις διαμετρικά σε αντίθεση με αυτό, απειλεί με πόλεμο και προσφεύγει στην διπλωματία των κανονιοφόρων.
Οι πρόσφατες ενέργειες και τοποθετήσεις της ηγεσίας της αποδεικνύουν ότι έχει υιοθετήσει συμπεριφορά ταραξία στην περιοχή. Ίσες αποστάσεις όμως και ουδετερότητα μεταξύ δικαίου και αδίκου, μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας, συνιστά εύνοια προς τον παρανομούντα, συνιστά έμμεση και υποκριτική στήριξη προς τον ταραξία”.
Ποιοι έδωσαν το παρών στην εκδήλωση
Σύμφωνα με πληροφορίες, πάνω από 70 βουλευτές της ΝΔ έδωσαν το παρών, ενώ στην εκδήλωση συμμετείχαν και αρκετοί υπουργοί. Ενδεικτικά, στο Μέγαρο Μουσικής βρέθηκαν μεταξύ άλλων ο Αντώνης Σαμαράς, η Όλγα Κεφαλογιάννη, ο Θάνος Πλεύρης, η Φάνη Πάλλη Πετραλιά, ο Τάκης Θεοδωρικάκος, ο Βασίλης Κικίλιας, ο Προκόπης Παυλόπουλος και η Ντόρα Μπακογιάννη.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο αντιπρόεδρος Πάνος Πικραμμένος.