Ολοκληρώθηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τους δύο ηγέτες να πραγματοποιούν το απόγευμα δηλώσεις στον Τύπο από την Άγκυρα, χωρίς να δεχτούν ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους.
Παρότι και οι δύο εστίασαν στις προσπάθειες βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών, φάνηκε ότι “αγκάθια” στις συζητήσεις υπήρξε η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, η μειονότητα της Θράκης αλλά και η Χαμάς.
Τον λόγο πήρε αρχικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναφέρθηκε στις προσπάθειες το εμπόριο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας να ανέβει στα 10 δις δολάρια και τόνισε τη συμβολή της ίδρυσης του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι συζήτησε με τον Έλληνα πρωθυπουργό τα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τα οποία όπως είπε πρέπει να λυθούν στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και της καλής γειτονίας. Σημείωσε ότι μεταξύ των δύο χωρών υπάρχει κοινή αντίληψη στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, αποκάλεσε τουρκική τη μειονότητα στη Θράκη και αναφέρθηκε στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.
O Ερντογάν χαρακτήρισε γενοκτονία τα όσα συμβαίνουν στη Γάζα και κατηγόρησε το Ισραήλ ότι κλείνει τα αυτιά του στις φωνές για κατάπαυση του πυρός, ενώ ζήτησε την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους και χαρακτήρισε τη Χαμάς αντιστασιακή οργάνωση που δίνει μάχη για τα εδάφη της. “Θα μας λυπούσε αν τη θεωρούσατε τρομοκρατική οργάνωση” υπογράμμισε ο Τούρκος πρόεδρος στην τοποθέτησή του.
“Παρά τις διαφορές απόψεων διατηρούμε ανοιχτούς διαύλους εστιάζοντας στη θετική ατζέντα” συνέχισε ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος υποστήριξε ότι η Μονή της Χώρας, που μετατράπηκε σε τζαμί, είναι ανοιχτή για όλους, καθώς και ότι η Τουρκία είναι υπόδειγμα στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. “Ανοίξαμε ξανά τη Μονή της Χώρας για λατρεία και επίσκεψη ύστερα από σχολαστικές εργασίες αποκατάστασης. Το τζαμί είναι ανοιχτό για επίσκεψη σε όλους. Είμαστε αποφασισμένοι να εστιάσουμε στη θετική ατζέντα” είπε χαρακτηριστικά.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν άφησε αναπάντητη την αναφορά Ερντογάν σε τουρκική μειονότητα, μόλις έλαβε τον λόγο.
“Οι μειονότητες στις χώρες μας που προσδιορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάνης αποτελούν γέφυρα φιλίας”, ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης. “Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης και το έμπρακτο ενδιαφέρον για την ευημερία της επιβεβαιώνεται με την έμπρακτη τήρηση αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας”, πρόσθεσε. “Θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία”, συνέχισε με νόημα.
Το ίδιος έκανε και για το θέμα της Μονής της Χώρας, ζήτημα για το οποίο ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε εκφράσει την απογοήτευσή του πριν ταξιδέψει στην Τουρκία.
“Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό” σημείωσε κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι συζήτησαν και για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. “Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί. Όμως, συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε ανακωχή διαρκείας, να προστατευθούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί χερσαία επίθεση στη Γάζα. Μόνη βιώσιμη επιλογή η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών”, συμπλήρωσε μεταξύ άλλων.
“Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά συμφωνούμε στην ανάγκη άμεσης κατάπαυσης του πυρός και πάνω από όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι”, απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν ο Τάγιπ Ερντογάν είπε ότι διαφωνούν με το χαρακτηρισμό της Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση.
“Αυτό μπορεί να γίνει”, ανταπάντησε ο Τούρκος Πρόεδρος.
Για το Κυπριακό είπε ότι “προφανώς διαφωνούμε, αλλά το αντίδοτο στο αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο” και “πρέπει να δοθεί χρόνος στην ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ”. Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα υποστήριζε και υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με προϋπόθεση το σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
“Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας”, συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψαν σήμερα στην Άγκυρα.
“Επιθυμούμε να πυκνώσουμε τις διμερείς μας επαφές. Να συνεχίσουμε το θετικό δρόμο”, σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Μετά τις κοινές δηλώσεις, το πρόγραμμα περιλαμβάνει το επίσημο δείπνο που θα παραθέσει ο Τούρκος πρόεδρος, μετά το οποίο ο Έλληνας πρωθυπουργός θα αναχωρήσει από την Άγκυρα.
