Του Βαγγέλη Χαρμπή*
Ως πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα όσα εκτυλίσσονται στο Νομαρχιακό Νοσοκομείο Άρτας και με μεγάλη προσοχή τις δηλώσεις και εκδηλώσεις, τις διαμαρτυρίες και προτάσεις εκπροσώπων επαγγελματικών συλλόγων και κομμάτων.
Όμως πράγματι, η κατάσταση στο Νοσοκομείο μας, δικαιολογεί και τις δράσεις και τις αντιδράσεις.«Καταρρέει;» και αυτό δεν είναι διαπίστωση της τελευταίας περιόδου αλλά διολισθαίνουσα κατάσταση πολλών ετών.Οι λόγοι αυτής της εξέλιξης παραμένουν…μετέωροι!
Είναι αλήθεια ότι πολλά πράγματα αφέθηκαν στην τύχη τους, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι τρέχουσες ανάγκες αλλά και οι σύγχρονες απαιτήσεις της Δημόσιας Υγείας.
Το προσωπικό διαρκώς μειώνεται και αρκετοί γιατροί φεύγουν για ποικίλους λόγους:άλλοι λόγω συνταξιοδότησης, κάποιοι λόγω κόπωσης και μερικοί αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και αμοιβής…
Όμως η Δημόσια Υγεία δεν μπορεί και δεν πρέπει να βασίζεται σε συγκυριακές τακτικές και εμβαλωματικές διευθετήσεις.
Απαιτεί αναθεωρημένο σχέδιο και ενσωμάτωση σύγχρονων μεθόδων και ιατρικών πρακτικών.
Για παράδειγμα, προσδιορίζονται κενά και ελλείψεις προσωπικού επί τη βάσει οργανισμού λειτουργίας που συντάχθηκε τον…προηγούμενο αιώνα.
Όμως έκτοτε πολλά πράγματα μεσολάβησαν και νέες και πιο επιτακτικές ανάγκες προέκυψαν. Και προφανώς η πανδημία έφερε με δραματικό τρόπο στην επιφάνεια παθογένειες του ΕΣΥ. Δηλαδή τις μεγάλες ελλείψεις σε εξοπλισμό και προσωπικό αλλά, ταυτόχρονα και τα ξεπερασμένα οργανωτικά πρότυπα.
Το Νοσοκομείο Άρτας είναι τυπικό παράδειγμα της ανάγκης ανασυγκρότησης του ΕΣΥ. Οφείλει να μεταρρυθμιστεί και να παρακολουθήσει τις σύγχρονες τάσεις της Δημόσιας Υγείας με τρόπο ώστε και τις ανάγκες των ασθενών να καλύπτει και τους υγειονομικούς- που χρόνια τώρα υπεραπασχολούνται – να προστατεύει…
Οι προσαρμογές είναι απολύτως απαραίτητες καθώς θα ενσκήπτουν διαρκώς νέες και επικίνδυνες ιογενείς λοιμώξεις και επιπλέον, στα χρόνια που έρχονται είναι επιστημονικά διακηρυγμένο ότι οι πανδημίες που θα ενσκήπτουν θα σχετίζονται όλο και περισσότερο, με τη γήρανση του πληθυσμού.
Ήδη, τα τριτοβάθμια νοσηλευτικά ιδρύματακαλούνται να αντιμετωπίσουν:
- Εκφυλιστικά νοσήματα με κυρίαρχη την καρδιακή ανεπάρκεια,
- Νεοπλασίες,
- Τραύματα (τροχαία ατυχήματα κλπ.) και φυσικά
- Ιογενείς λοιμώξεις.
Βασική αιτία έκρηξης όλων των προαναφερθέντων νοσημάτων είναι τα ίδια τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης ζωής ο τρόπος ζωής των ανθρώπων. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, οι διατροφικές συνήθειες και ανάγκες αλλά και οι μεγάλες και ταχύτατες μετακινήσεις πληθυσμών.
Υπό αυτό το πρίσμα και τη συνακόλουθη παραδοχή, απαιτείται κυρίαρχα η πλήρης και λυσιτελής (ανά)διοργάνωση των συστημάτων υγείας. Ανασχεδιασμός με τρόπο ώστε να είναι ευέλικτα και να ανταποκρίνονται στις κορυφώσεις των πανδημιώνδίχως όμως να εγκαταλείπονται οι άλλες ιατρικές υπηρεσίες και τυχόν ερευνητικές δραστηριότητες αλλά παράλληλα στις υφέσεις να είναι σε θέση να αξιοποιούν ταχύτατα πόρους και δυνατότητες.
Η Πολιτεία που έχει την ευθύνη της αναδιοργάνωσης και το καθήκον της προστασίας της Δημόσιας Υγείας, οφείλει να προχωρήσει άμεσα στην οργάνωση των απαραίτητων υποδομών.
Η αναδιοργάνωση αναγνωρίζεται πλέον από όλους ως επιτακτική. Το ερώτημα βέβαια είναι προς ποια κατεύθυνση. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα συνεχίσει να στηρίζεται σε πάροχους δημοσίου συμφέροντος και να υποστηρίζεται κατά περίπτωση από επαγγελματίες της υγείας και μέχρι ποιο βαθμό;
Το ερώτημα είναι επιστημονικό αλλά πρωτίστως πολιτικό. Επί του παρόντος, το ΕΣΥ πρέπει να αλλάξει δομή και κατεύθυνση. Οφείλει να μετασχηματισθεί ακολουθώντας τις τάσεις της ιατρικής και τις επιταγές της δημόσιας υγείας ώστε να συνεχίσει να αποτελεί την υγειονομική ασπίδα του πληθυσμού.
Στο ερώτημα «πως θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος» οφείλουν να απαντήσουν οι ειδικοί και όχι οι… μαθητευόμενοι μάγοι.
Εμπειρία και τεχνογνωσία υπάρχει και εξαίρετο δυναμικό. Στο Νοσοκομείο Άρτας- παρά τα όσα υπαρκτά και διαρκή προβλήματα- υπηρετούν διακεκριμένοι επιστήμονες που καλύπτουν με υπερεργασία τα μεγάλα κενά προσωπικού. Όμως, κανένα σύστημα δεν μπορεί να λειτουργεί για μεγάλο διάστημα, χάρη στην αυτοθυσία και την αλληλεγγύη των λειτουργών του.
Η «κανονικότητα» μιας σύγχρονης Πολιτείας δεν χρειάζεται ήρωες αλλά επαγγελματίες, καλά αμειβόμενους που προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες και είναι διαρκώς υπεύθυνοι και υπόλογοι για το έργο τους.
Η άρνηση προσέλευσης νέων γιατρών σε προκηρυσσόμενες θέσεις εργασίας στο ΕΣΥ, προφανώς σχετίζεται με τις αμοιβές, το φόρτο εργασίας, τις δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης καθώς και τη σύγχρονη μάστιγα της βιομηχανίας αποζημιώσεων για υποτιθέμενα ιατρικά λάθη. Αλλά αυτό είναι ένα ζήτημα που θα αναφερθούμε σε άλλη περίπτωση.
Επί του παρόντος, για το Νοσοκομείο Άρτας, όντως απαιτείται κάλυψη των κενών αλλά προηγουμένως επανακαθορισμός των πραγματικών αναγκών με αποτύπωση σε νέο και σύγχρονο οργανόγραμμα…
* Βαγγέλης Χαρμπής ΩΡΛ, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Άρτας
