Θα μπορούσε η λήψη ενός συμπληρώματος βιταμίνης D να μειώσει την πιθανότητα να αναπτύξετε καρκίνο που εξαπλώνεται, ή είναι θανατηφόρος; Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open παρέχει ορισμένα στοιχεία ότι αυτό μπορεί πράγματι να είναι αλήθεια.
Μεταξύ περισσότερων από 25.000 ανδρών και γυναικών, εκείνοι που τυχαία ανατέθηκαν να λαμβάνουν 2.000 μονάδες (IU) βιταμίνης D κάθε μέρα για κατά μέσο όρο 5,3 χρόνια είχαν σχεδόν 20% λιγότερες πιθανότητες από εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο να έχουν εξελισσόμενο καρκίνο. Τέτοιος ορίστηκε πως είναι ένας καρκίνος που έκανε μετάσταση (εξάπλωση από την αρχική θέση του όγκου) ή αποδείχθηκε θανατηφόρος.
Βιταμίνη D: Ευεργετική προστασία στην εξάπλωση καρκίνων, αλλά μόνο για άτομα φυσιολογικού βάρους
Όταν οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα με περισσότερες λεπτομέρειες, η μείωση του κινδύνου (κατά 38%) περιοριζόταν σε άτομα με φυσιολογικό βάρος παρά μεταξύ εκείνων με περιττά κιλά, είπε η δρ. JoAnn Manson, μία από τους συγγραφείς της μελέτης και καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Περιέργως, οι ερευνητές δεν είδαν όφελος σε άτομα που ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα, είπε η δρ. Manson.
Πριν από αυτήν την μελέτη, η δοκιμή βιταμίνης D και ωμέγα-3 (VITAL), μια μεγάλη τυχαιοποιημένη δοκιμή που περιελάμβανε σχεδόν 26.000 συμμετέχοντες, είχε ήδη υπονοήσει ότι η βιταμίνη D μπορεί να έχει κάποια οφέλη που σχετίζονται με τον καρκίνο. Πριν από μερικά χρόνια, όταν οι συγγραφείς δημοσίευσαν τα κύρια ευρήματα της μελέτης VITAL στο περιοδικό The New England Journal of Medicine, η δρ. Manson είπε ότι: «είχαμε ήδη δει ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τους θανάτους από καρκίνο”.
Αυτή η μελέτη πήγε πίσω και εξέτασε τα δεδομένα της μελέτης VITAL για τον καρκίνο με περισσότερες λεπτομέρειες. Η δοκιμή VITAL περιελάμβανε άνδρες ηλικίας 50 ετών και άνω και γυναίκες ηλικίας 55 ετών και άνω. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν απαλλαγμένοι από καρκίνο στην αρχή της δοκιμής. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν τυχαία για να λάβουν είτε ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D, είτε ένα χάπι εικονικού φαρμάκου.
Τι έδειξε η μελέτη
Μεταξύ των συμμετεχόντων στη δοκιμή, περίπου 1.600 ανέπτυξαν έναν διηθητικό καρκίνο κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου. Αλλά μόνο ορισμένοι από αυτούς τους καρκίνους έγιναν προχωρημένοι. Οι συγγραφείς της μελέτης διαπίστωσαν ότι υπήρχε σημαντική διαφορά μεταξύ του αριθμού των ατόμων που ανέπτυξαν προχωρημένο καρκίνο στην ομάδα της βιταμίνης D σε σχέση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Από τα 12.927 άτομα στην ομάδα της βιταμίνης D, τα 226 ανέπτυξαν καρκίνο που εξαπλώθηκε, ή ήταν θανατηφόρος, σε σύγκριση με 274 στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Η διαφορά ήταν πιο έντονη μεταξύ των ατόμων της μελέτης με φυσιολογικό βάρος (άτομα με δείκτη μάζας σώματος μικρότερο από 25). Μεταξύ περίπου 7.800 συμμετεχόντων με φυσιολογικό βάρος, υπήρχαν 58 μεταστατικοί ή θανατηφόροι καρκίνοι στην ομάδα της βιταμίνης D, σε σύγκριση με 96 στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Βιταμίνη D: Μείωση μόνο στην εξέλιξη, όχι στην εμφάνιση του καρκίνου
Αυτό που δεν βρήκαν οι ερευνητές, ωστόσο, είναι μια ένδειξη ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D θα μπορούσαν να προλάβουν εντελώς τον καρκίνο. Τα άτομα που έλαβαν τα συμπληρώματα βιταμίνης D διέτρεχαν παρόμοιο κίνδυνο να διαγνωστούν με έναν αρχικό καρκίνο σε σχέση με τα άτομα που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Απλώς είχαν λιγότερες πιθανότητες να έχουν μεταστατικό καρκίνο ή να πεθάνουν από αυτόν.
Προηγούμενη έρευνα είχε δώσει ενδείξεις ως προς το γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό, λέει η δρ. Manson. Μελέτες σε ζώα έχουν βρει ότι η βιταμίνη D φαίνεται να αλλάζει τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι όγκοι, επηρεάζοντας τη βιολογία των κυττάρων τους και καθιστώντας τους λιγότερο επιθετικούς, ή πιθανό να εξαπλωθούν. Προηγούμενες έρευνες έχουν επίσης συνδέσει τα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D κατά τη στιγμή της διάγνωσης του καρκίνου με μεγαλύτερη επιβίωση, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.
Διαφορές στον Δείκτη Μάζας Σώματος
Αλλά αν η βιταμίνη D συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο για προχωρημένους καρκίνους, το ερώτημα είναι γιατί οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι συμμετέχοντες δεν είδαν τα ίδια αποτελέσματα με τους συμμετέχοντες με φυσιολογικό βάρος;
Ο λόγος μπορεί να σχετίζεται με διαφορές στη βιολογική δραστηριότητα της βιταμίνης D σε άτομα με φυσιολογικό βάρος έναντι υπέρβαρων ατόμων, είπε η δρ. Manson. Όπως ακριβώς τα άτομα με παχυσαρκία μπορούν να αναπτύξουν μια κατάσταση που ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη, όπου το σώμα δεν ανταποκρίνεται κανονικά στην ινσουλίνη, κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβαίνει με τη βιταμίνη D. “Σε άτομα με παχυσαρκία, μπορεί το σώμα τους να μην χρησιμοποιεί τόσο αποτελεσματικά τη βιταμίνη D”, είπε η δρ. Μάνσον. Είναι πιθανό ότι αυτές οι διαφορές θα μπορούσαν να παραμείνουν ακόμη και όταν τα άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα λαμβάνουν υψηλότερες δόσεις βιταμίνης D, πρόσθεσε.
Σε ποιες τροφές θα βρείτε φυσική βιταμίνη D
| ΤΡΟΦΗ | ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ (IU) ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D |
| Σολομός (μαγειρεμένος, 85 γραμμάρια) | 444 |
| Τόνος (κονσέρβα σε ελαιόλαδο, στραγγισμένος, 85 γραμμάρια) | 229 |
| Σαρδέλες (κονσέρβα σε ελαιόλαδο, στραγγισμένες, 85 γραμμάρια) | 165 |
| Γάλα (χωρίς λιπαρά, εμπλουτισμένο, 235 ml) | 116 |
| Χυμός πορτοκάλι (εμπλουτισμένο, 235 ml) | 100 |
| Αυγό (1 μεγάλο, ομελέτα) | 44 |
Συμπερασματικά
Αν και τα ευρήματα της μελέτης VITAL είναι πολλά υποσχόμενα, χρειάζεται πρόσθετη έρευνα για να επιβεβαιωθούν και να εμβαθύνουν αυτούς τους συσχετισμούς. “Δεν συνιστούμε σε όλους να παίρνουν τακτικά υψηλές δόσεις βιταμίνης D για την πρόληψη του προχωρημένου καρκίνου”, λέει η δρ. Manson.
Αυτό όμως που υποδηλώνουν τα ευρήματα της μελέτης είναι ότι τα άτομα που μπορεί να διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για καρκίνο λόγω οικογενειακού ιστορικού ή άλλων παραγόντων, καθώς και εκείνοι με προηγουμένως διαγνωσμένο καρκίνο, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για την αποφυγή ανεπάρκειας βιταμίνης D. “Βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε τουλάχιστον τις συνιστώμενες 600 έως 800 IU την ημέρα”, είπε η δρ. Manson.
Οι διατροφικές ετικέτες αναγράφουν πλέον την περιεκτικότητα σε βιταμίνη D πολλών τροφίμων. Εστιάστε στην κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη D. Εάν δεν τρώτε αρκετά από αυτά τα τρόφιμα, ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D μπορεί να είναι χρήσιμο.
